Secretaría Xeneral de Naciones Xuníes

Plantía:Formatu de cita

Secretaría Xeneral de Naciones Xuníes
órganu principal de les Naciones Xuníes y secretaría (es)
Parte de	Sistema de les Naciones Xuníes y Organización de les Naciones Xuníes
Creación	1945
Sitiu web	https://www.un.org/about-us/secretariat

La Secretaría Xeneral de Naciones Xuníes ye l'órganu alministrativu que'l so titular ye la máxima representación diplomática de les Naciones Xuníes. Ente'l so competencies atopa la de convocar el Conseyu de Seguridá, l'Asamblea Xeneral, el Conseyu Económicu y Social y otros organismos de la ONX. La Carta de les Naciones Xuníes declara que quien trabayen nesta tienen d'asegurar "el más altu grau d'eficiencia, competencia ya integridá" tratando qu'esista la más amplia representación xeográfica.

El secretariu xeneral preside, coles mesmes, el Conseyu Executivu (United Nations System Chief Executives Board for Coordination (CEB)), qu'axunta bianualmente a los xefes executivos de tolos fondos, programes y axencies de les Naciones Xuníes.^[1]

Eleición

El secretariu xeneral ye nomáu pola Asamblea Xeneral a encamientu del Conseyu de Seguridá.

El so mandatu tien una duración de cinco años pudiendo ser reelixíu al rematar este. Ta asistíu por múltiples collaboradores en tol mundu y ente'l so obligaciones atopen l'ayuda a la resolución de conflictos internacionales, alministrar operaciones en pro del caltenimientu de la paz, entamar conferencies internacionales y axuntar información na implementación de midíes tomaes pol Conseyu de Seguridá.

El 13 d'ochobre de 2016 escoyer al portugués António Guterres como'l próximu titular pal periodu 2017-2021.^[2]

Funciones

Acordies cola Carta, el secretariu xeneral ye'l direutor alministrativu» («chief administrative officer») de la organización, encargáu de los llabores propios de dichu cargu, amás de cualesquier otra función que se-y encamienta los distintos órganos de les Naciones Xuníes. Ente les funciones del cargu atopen les de «someter a la considerancia del Conseyu de Seguridá cualquier asuntu que, según el so criteriu, podría amenaciar el caltenimientu de la paz y seguridá internacional.»^[1]

Debe, coles mesmes, «...velar polos valor y l'autoridá moral de la Naciones Xuníes y tien de falar por, y actuar en pro de, la paz, entá a riesgu de desafiar o tar en desalcuerdu con, los mesmos Miembro Estaos».^[1]

Secretarios xenerales

№	Imaxe	Secretariu xeneral	Periodu	País d'orixe	Grupu Rexonal ONX	Motivu del retiru	Ref.
–		Gladwyn Jebb (1900-1996)	24 d'ochobre de 1945-1 de febreru de 1946	Reinu Xuníu	Europa Occidental y Otros	Foi escoyíu provisoriamente hasta la eleición del primer secretariu xeneral	[3]
		Tres la Segunda Guerra Mundial, desempeñóse como secretariu executivu de la Comisión Preparatoria de les Naciones Xuníes n'agostu de 1945, siendo nomáu secretariu xeneral de les Naciones Xuníes ente ochobre de 1945 y febreru de 1946 hasta'l nomamientu del primer secretariu xeneral, Trygve Lie.
1		Trygve Lie (1896-1968)	2 de febreru de 1946-10 de payares de 1952	Noruega	Europa Occidental y Otros	Arrenunció	[4]
		Lie, un ministru de Rellaciones Esteriores y exdirigente sindical, foi encamentáu pola Xunión Soviética pa ocupar el puestu. Dempués de la participación de la ONX na guerra de Corea, la Xunión Soviética vetó la reeleición de Lie en 1951. Estaos Xuníos refugó'l vetu de la Xunión Soviética y encamentó a l'Asamblea Xeneral la so reeleición. Lie foi reelixíu por una votación de 46 a 5, con ocho abstención. La Xunión Soviética siguía siendo contraria a Lie y arrenunció en 1952.[5]
2		Dag Hammarskjöld (1905-1961)	10 d'abril de 1953-18 de setiembre de 1961	Suecia	Europa Occidental y Otros	Morrió nun accidente d'avión en Rodesia del Norte (agora Zambia), mientres una misión de paz nel Congo.	[6]
		Depués de qu'una serie de candidatos fueren vetaos, Hammarskjöld surdió como una opción aceptable pal Conseyu de seguridá. Hammarskjöld foi reelixíu por unanimidá pa un segundu mandatu en 1957. La Xunión Soviética taba enraxonada pol lideralgu de Hammarskjöld de les Naciones Xuníes mientres la Crisis del Congo y suxirió que'l puestu de secretariu xeneral tenga de ser sustituyida por un Triunviratu. Frente a la gran oposición de les naciones occidentales, la Xunión Soviética dexó la so suxerencia. Hammarskjöld finó nun accidente d'avión en Rodesia del Norte (agora Zambia) en 1961.[7][8]
3		O Thant (1909-1974)	30 de payares de 1961-31 d'avientu de 1971	Birmania	Asia-Pacíficu	Negar a presentase a una tercer eleición.	[9]
		Nel procesu de sustitución de Hammarskjöld, los países desenvueltos aportunaron en que'l nuevu secretariu xeneral nun tenía de ser un européu o un americanu. O Thant foi nomáu. Sicasí, por cuenta de la oposición de los franceses (Thant presidiera una Comisión sobre la Independencia d'Arxelia) y los árabes (Birmania sofitaba a Israel), Thant foi designáu solamente pa terminar el mandatu de Hammarskjöld. Thant foi'l primer secretariu xeneral asiáticu. Al añu siguiente, el 30 de payares de 1962, Thant foi reelixíu por unanimidá pa un nuevu periodu hasta'l 3 de payares de 1966. Foi reelixíu'l 2 d'avientu de 1966, finalmente pa un mandatu completu de 5 años, que terminaría'l 31 d'avientu de 1971. Thant nun buscó una tercer eleición.[5]
4		Kurt Waldheim (1918-2007)	1° de xineru de 1972-31 d'avientu de 1981	Austria	Europa Occidental y otros	China vetó'l so tercer mandatu.	[10]
		Waldheim llanzó una campaña discreto pero efectivo pa convertise nel secretariu xeneral. A pesar del vetu inicial de China y del Reinu Xuníu, na tercer ronda, Waldheim foi escoyíu pa convertise nel nuevu secretariu xeneral. En 1976, China bloquió primeramente la reeleición de Waldheim, pero dexó na segunda ronda. En 1981, la reeleición pa un tercer mandatu de Waldheim foi bloquiada por China, que vetó la so seleición al traviés de 15 rondes. A mediaos de 1980 revelóse que, depués de la Segunda Guerra Mundial, la Comisión de Crímenes de Guerra de les Naciones Xuníes etiquetara a Waldheim como presuntu criminal de guerra, basáu na so rellación cola Wehrmacht Heer, l'exércitu de l'Alemaña Nazi. Los archivos fueren almacenaos nel archivu de la ONX.[5]
5		Javier Pérez de Cuéllar (n. 1920)	1° de xineru de 1982-31 d'avientu de 1991	Perú	América Llatina y El Caribe	Nun taba habilitáu pa un tercer mandatu.	[11]
		Pérez de Cuéllar foi escoyíu dempués d'un estancamientu de cinco selmanes ente la reeleición del candidatu Waldheim y de China, Salim Ahmed Salim de Tanzania. Pérez de Cuéllar, un diplomáticu peruanu, yera un candidatu de compromisu y convirtióse nel primer secretariu xeneral d'América. Foi reelixíu por unanimidá en 1986.[5]
6		Boutros Boutros-Ghali (1922-2016)	1° de xineru de 1992-31 d'avientu de 1996	Exiptu	África	Estaos Xuníos vetó'l so segundu mandatu.	[12]
		Los 102 miembros del Movimientu de Países Ensin Alliniar aportunaron en que'l próximu secretariu xeneral tenía de ser d'África. Con una mayoría na Asamblea Xeneral y el sofitu de China, el movimientu de países ensin alliniar tuvo los votos necesarios pa bloquiar a cualquier candidatu desfavorable. El Conseyu de seguridá realizó cinco anónimos straw poll's —la primer vegada nel Conseyu— y Boutros-Ghali remaneció con 11 votos na quinta votación. En 1996, Estaos Xuníos vetó la reeleición de Boutros-Ghali, afirmando que fallara n'implementar les reformes necesaries na ONX.[5]
7		Kofi Annan (n. 1938)	1° de xineru de 1997-31 d'avientu de 2006	Ghana	África	Retiróse dempués de dos mandatos completos.	[13]
		El 13 d'avientu de 1996, el Conseyu de seguridá encamentó a Annan.[14][15]Foi confirmáu cuatro díes más tarde pola Asamblea Xeneral.[16]Empecipió'l so segundu mandatu como secretariu xeneral el 1° de xineru de 2002.
8		Ban Ki-moon (n. 1944)	1° de xineru de 2007-31 d'avientu de 2016	Corea del Sur	Asia-Pacíficu	Retiróse dempués de dos mandatos completos.	[17]
		Ban convertir nel segundu asiáticu en ser escoyíu como secretariu xeneral. Por unanimidá foi escoyíu pa un segundu mandatu pola Asamblea Xeneral el 21 de xunu de 2011, que empezó'l 1° de xineru de 2012.[18] Antes de la so seleición, foi'l ministru de Rellaciones Esteriores de la República de Corea dende xineru de 2004 a payares de 2006.
9		António Guterres (n. 1949)	1° de xineru de 2017-	Portugal	Europa Occidental y otros	Va Tar nel cargu hasta'l 31 d'avientu de 2021	[19]
		António convertir nel cuartu européu en ser escoyíu como secretariu xeneral, el primer européu escoyíu dende 1981. Por aclamación de l'Asamblea Xeneral, foi escoyíu pal so primer mandatu del 1° de xineru de 2017 al 31 d'avientu de 2021. Antes de la so seleición foi primer ministru de Portugal dende 1995 a 2002 y altu comisionado de la ONX pa los Refuxaos dende 2005 a 2015.[18]

Historia

Hasta'l nomamientu de Trygve Lie como'l primer secretariu xeneral de les Naciones Xuníes,^[20] l'entós secretariu executivu de la Comisión Preparatoria, Gladwyn Jebb, ostentó'l cargu de secretariu xeneral en funciones dende ochobre de 1945 hasta febreru de 1946. Lie foi escoyíu esi mes y ocupó el puestu formalmente con ocasión de la 22 Asamblea Xeneral en febreru de 1946. En 1951, Lie foi reelixíu pa un segundu mandatu, pero dimitió en payares de 1952.^[20]

Ver tamién

• Asamblea Parllamentaria de les Naciones Xuníes
• Cosmopolitanismo
• Democracia direuta
• Democracia cosmopolita
• Día Internacional de la Democracia
• Eleición primaria
• Movimientu Federalista Mundial
• Movilización mundial del 15 d'ochobre de 2011
• Mundialización democrática