Toreno
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Torenu[4] (en castellán y oficialmente, Toreno) ye un conceyu que pertenez a la comarca d'El Bierzu. Aconceya les pedaníes de San Pedro Mallo (Pueblos de Matarrosa del Sil, San Pedro Mallo, Sta. Leocadia), Librán, Pardamaza, Tombrío de Arriba, Tombrío de Abajo, Sta. Marina del Sil, Villar de las Traviesas, Pradilla y Valdelaloba.
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
.svg){kind=small}
Remove ads
Ta asitiáu nel valle'l Sil, a unos 25 km de Ponferrada direición Viḷḷablinu. Con una altitú sobre'l nivel de la mar de 700 metros pero rodiáu de montes de más de 1.721 metros (Sierra de Xistréu).
Remove ads
Economía
Con una población de 2855 habitantes (2024)[5][6], Torenu ye anguaño ún de los últimos pueblos mineros de la provincia de Lleón. La so economía ta basada na antracita y nes rellaciones con Ponferrada a traviés de la reciente autovía que xune les dos llocalidaes. Les castañales, les zreizales, les viñes y la ganaderia son la economía complementario colo que tamién cuenta, amás d'un importante sector servicios na capital del conceyu y na llocalidá de Matarrosa del Sil.
Remove ads
Historia
Culturalmente Torenu ye un conceyu ricu en tradiciones y historia. Echando una mirada pela so historia, lo primero nel tiempu sería'l castru que domina'l pueblu dende "El depositu l'augua". Un castru astur qu'a principios de los 90 foi noticia pola so gran cantidá de vasiyes y otros materiales, alcontraos ellí. Siguiría col Conde de Torenu y vizconde de Matarrosa que dexó los sos bienes materiales en construcciones como "La Torre del Conde" nel cascu urbanu de Torenu. El ferrocarril de la M.S.P., que hasta va poco tenía la so propia estación en Torenu, ye un finxu que marca la historia toreniga. Gracies al "tren mineru", el despegue económicu de Torenu foi bien bono nos años 70, llegando a más de 6.000 habitantes, aniciando un pobláu mineru (Alinos) p'acoyer a la gran cantidá de trabayadores que'l pueblu llegó tener. Empreses como la UMINSA, el desapaecíu Coto Minero del Sil o ENDESA instalaren en Torenu pa realizar la so actividá económica per aquellos años.
Güei, metanes el sieglu XXI, Torenu enfréntase al soo mayor retu, la despoblación. El zarre de la mina, la mala distribución de los Fondos Mineros y la mala xestión de l'alministración autonómica ta faciendo que Torenu perda importancia y población añu tres añu.
Remove ads
Llingua
La fala de Torenu ye una fala de transición ente l'asturianu occidental de la Rexón D (popularmente conocíu como Paḷḷuezu) y el Bercianu del norte, lu que fae qu'esta fala tenga abonda personalidá.[7]
Remove ads
Tradiciones y cultura
En cuanto a tradiciones Torenu cuenta con bonos esponentes d'elementos identitarios lleoneses. La cantidá de cases de corredor que los pueblos torenienses tienen ye una de les primeres coses que'l visitante observa al llegar. Molinos, cortines, fornos y escudos señoriales son l'arquiteutura tradicional complementario en Torenu.
La llingua lleonesa ye otru de los elementos que'l visitante siente -nesti casu- a la so llegada a Torenu. El valle del Sil ye uno de los llugares de Lleón onde meyor se caltién esta llingua.[ensin referencies] El zarre de les vocales "e" en "i" y "o" en "u", los ditongos decrecientes propios del asturlleonés occidental "ei" y "ou" y l'acentu característicu son dalgún de los elementos más audibles d'esta llingua en Toreno.
Otros elementos culturales carauterístios de Torenu son los Filandones, Los Magüestos, la vendimia o'l Pendón de Torenu.
Remove ads
Pueblos
- Librán
- Matarrosa del Sil
- Pardamaza
- Pradilla
- San Pedro Mallo
- Santa Leocadia
- Santa Marina del Sil
- Tombrío de Arriba
- Tombrío de Abajo
- Toreno
- Valdelaloba
- Villar de las Traviesas
Referencies
Enllaces esternos
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads