Baş Qərvənd

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Qərvənd.

Baş Qərvənd — Azərbaycan Respublikasının Ağdam rayonunun Qərvənd kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.^[2]

Baş Qərvənd
40°08′32″ şm. e. 47°00′53″ ş. u.HGYO
Ölkə	Azərbaycan
Region	Qarabağ iqtisadi rayonu
Rayon	Ağdam rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü	219 m
Saat qurşağı	UTC+04:00
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi	AZ0214[1]
Xəritəni göstər/gizlə Baş Qərvənd

Bu Kəndin aid olduğu Qərvənd kənd inzibati ərazi dairəsinin 2 kəndi (Ayaq Qərvənd və Orta Qərvənd) "Bələdiyyə əraziləri və torpaqları haqqında" Qanunla^[3] Ağdam rayonunun Əhmədağalı bələdiyyəsinin ərazisinə aid edilib.

Toponimika

Kəkilbəy qərvəndlərin bu kənddə məskunlaşmış hissəsinin başçısının adıdır. Yaşayış məntəqəsi vaxtilə Qışlaq adlı yerdə salınmışdır. Burada baş komponenti "böyük" mənasını ifadə edir. Qərvənd etnotoponimdir. Kəbirli tayfasının bir qolunun adıdır.^[4]

Tarixi

Kənddə İlanlıtəpə adlanan eneolit dövrünə aid qədim yaşayış məskəninin izləri tapılıb^[5].

Ə. Haqverdiyevin ən irihəcmli nəsr əsəri olan "Xortdanın cəhənnəm məktubları" povestində Kəkilbəylilərlə bağlı hissədə bu kənd barədə məlumat verilib.

Kənd Kəkilbəylilər (Ruisyada: Kəkilbəyov) sulalərisinin mülki olub. Sonuncu hakimi Bərham bəy Kəkilbəyli olub.

1994-cü il İşğal tarixinə qədər kənddə yerləşən bina Bəylik binası idi. 2020-ci ildə kənd işğaldan azad olunandan sonra həmin binanın qalıqları Müdafiə Nazirliyinin saytında nümayiş etdirilib (1:50 dəqiqə)^[6].

Kənd Kəkilbəyli, İbadullu, Yeni Qərvənd nahiyələrindən ibarət idi.

1994-cü il işğal tarixinə qədər Azərbaycan Dəmil Yollarının "Çinar" stansiyası Baş qərvənd yaxınlığında yerləşir, dəmoiryolları isə kəndin içindən keçirdi.

1994-cü ilin aprel ayının 26-da Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunmuşdur.

2020-ci il 20 noyabr tarixində Baş qərvənd kəndi işğaldan azad olunmuşdur^[7].

2023-cü ildə inşa edilmiş Yeni Ağdam Yolu Baş Qərvənddən keçir.

27.12.2023-cü il tarixində verilən məlumata görə Ağdamın Baş Qərvənd kəndində birinci mərhələdə 851 ev tikiləcək^[8].

Coğrafiyası

Baş Qərvənd Ağdam rayonunun Qərvənd inzibati ərazi vahidində kənd. Xaçın çayının sağ sahilində, Qarabağ düzündədir.

İqtisadiyyatı

Sovetlər dönəmində Ağdam rayonu ərazisində ən böyük Kolxoz olan "Lenin" adına kolxoz Baş Qərvənddə yerləşib^[9].