Bakı Kommersiya Məktəbi

Bakı kommersiya məktəbi — XX əsrin əvvəllərində Bakıda fəaliyyət göstərmiş təhsil müəssisəsi. Məktəbi yaratmaqda məqsəd müəyyən ixtisaslarda çatışmayan mütəxəssisləri hazırlamaq olub.

1901-ci ildə tikilmiş Bakı kommersiya məktəbin binası

Bakı Kommersiya Məktəbi
Əsası qoyulub	14 oktyabr 1901
Bağlanıb	1919
Tip	orta-ixtisas təhsili müəssisəsi
Ölkə	Azərbaycan
40°22′22″ şm. e. 49°50′53″ ş. u.HGYO

Tarixi

1901-ci ildə Bakıda Ticarət və Sənaye Nazirliyi tabeliyində^[1] fəaliyyətə başlamışdır.^[2] O, yerli sahibkarların səyi və maliyyə dəstəyi sayəsində açılmışdı.^[2] Onlardan təkcə 1906-cı ilə qədər bu məktəbin ilk fəxri qəyyumu olmuş Hacı Zeynalabdin Tağıyev 50000 manat ayırmışdı.^[3][4] Digər xeyriyyəçilər sırasında Şəmsi Əsədullayev, F. Vəzirov, A. Mantaşov, Nobel qardaşları da var idilər.^[5] Müqəddəs Bakirə Məryəmin kosteli ilə üzbəüz yerləşirdi.

Məqsədi

Məktəb müəyyən peşələr üzrə çatışmayan mütəxəssislərin hazırlaması nəzərdə tutulmuşdu.^[2]

Təhsil kursu

Burada təhsil kursu 8 sinifdən ibarət idi ki, onlardan son ikisi ixtisas kursu hesab olunurdu.^[5] Hazırlıq sinifləri rus dilini bilməyənlər üçün idi. Xüsusi fənlərdən ən çox diqqət kommersiya haqqı hesabına, mühasibata, əmtəəşünaslığa, siyasi iqtisada verilirdi. Xarici dillərdən fərqli olaraq, azərbaycanlıların ana dili musiqi fənni kimi mütləq fənn hesab olunmurdu.^[5]

Tədris proqramı

Tədris proqramında ölkənin xüsusiyyətləri, Qafqazın coğrafiyası, tarixi və mədəniyyəti nəzərə alınmırdı.^[5]

Məktəbin qəyyumluq şurasına daxil olmuş Əlimərdan bəy Topçubaşov təhsil alan kontingentin milli və dini xüsusiyyətlərini nəzərə almağın zəruriliyi məsələsini irəli sürürdü.^[5] Rusiyanın Şərqlə ticarət əlaqələrinin genişlənəcəyini nəzərə alan Əlimərdan bəy Topçubaşov məktəbdə təhsil alanlara Şərq dillərini, həmçinin Qafqaz ölkələri ilə qonşu ölkələrin iqtisadi coğrafiyasını öyrənməyi lazım bilirdi.^[5]

Doğma dilin tədrisinə etinasızlıq nəticəsində onun qeyri-icbari fənn olması Ə. Ağayevin də etirazına səbəb olurdu.^[5][6]

Müəllimləri

Məktəb Rusiya ali məktəblərini bitirmiş ixtisaslı müəllimlərlə komplektləşdirilmişdi.^[5]

Ştatdankənar işə götürülmüş Ə. Ağayev 1901–1909-cu illərdə və Nəriman Nərimanov 1906-cı ildə burada Azərbaycan dili və şəriət dərslərini aparırmışdılar.^[5][7]

Məzunları

1915-ci ilədək məktəbi 191 mütəxəssis bitirmişdi.^[5] 1909-cu ildəki ilk məzunlardan Əbdülqasım Cəfərov və İskəndər Hacıyev təhsilini davam etdirmək hüququndan istifadə edərək, sonralar Rusiyada ali iqtisadi təhsil ala bilmişdilər.^[5][8]

Şəkilləri

• 
• 
• 
• 
• 
•