Python tarixi

Python proqramlaşdırma dili 1980-ci illərin sonlarında Qvido van Rossum tərəfindən yaradılıb^[1] və onun tətbiqinə 1989-cu ilin dekabrında^[2] Hollandiyadakı Riyaziyyat və İnformatika Mərkəzində müstəsna vəziyyətləri emal edən və Amoeba əməliyyat sistemi ilə qarşılıqlı əlaqə qura bilən ABC dilinin davamçısı kimi başlanmışdır.^[3]

Əvvəlki Python loqosu, 1990-cu illər–2006

Yeni Python loqosu, 2006–indiyədək

Qvido van Rossum 2014-cü ildə

Van Rossum Python-un əsas müəllifidir və onun Python-un istiqamətini müəyyənləşdirməkdə davam edən mərkəzi rolu Python icması tərəfindən ona verilən adda (ömürlük xeyirxah diktator) əks olunur.^[4][5] Lakin Van Rossum 12 iyul 2018-ci ildə istefa verdi.^[6] Python adını BBC televiziya şousu "Monty Python's Flying Circus"dan almışdır.^[7]

Python 2.0 16 oktyabr 2000-ci ildə, yaddaşın idarə edilməsi, Unicode dəstəyi və dövri işləyən tullantı toplayıcısı (istinadların hesablanmasına əlavə olaraq) daxil olmaqla bir çox əsas yeni xüsusiyyətlərlə buraxıldı. Bununla belə ən vacib dəyişiklik daha şəffaf və icma tərəfindən dəstəklənən prosesə keçidlə birlikdə tərtibat prosesinin özündə baş verdi.^[8]

Böyük, geriyə uyumlu olmayan versiya olan Python 3.0 uzun müddət sınaqdan keçirildikdən sonra 3 dekabr 2008-ci ildə buraxıldı.^[9] Onun əsas xüsusiyyətlərinin bir çoxu geriyə uyğun, lakin indi dəstəklənməyən Python 2.6 və 2.7-yə də əlavə edilmişdir.^[10]

Versiyalar

Nömrələnmiş versiyalardan əvvəlki buraxılışlar:

• Tətbiqinə başlandı – 1989 dekabr^[2]
• Riyaziyyat və İnformatika Mərkəzində daxili buraxılışlar – 1990^[2]

Versiya	Son mikroversiya	Buraxılış tarixi	Tam dəstəyin bitməsi	Təhlükəsizlik yenilənmələrinin bitməsi
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 0.9	0.9.9[2]	1991-02-20[2]	1993-07-29[a][2]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 1.0	1.0.4[2]	1994-01-26[2]	1994-02-15[a][2]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 1.1	1.1.1[2]	1994-10-11[2]	1994-11-10[a][2]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 1.2		1995-04-13[2]	Dəstəklənmir
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 1.3		1995-10-13[2]	Dəstəklənmir
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 1.4		1996-10-25[2]	Dəstəklənmir
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 1.5	1.5.2[11]	1998-01-03[2]	1999-04-13[a][2]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 1.6	1.6.1[11]	2000-09-05[12]	2000-09[a][11]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 2.0	2.0.1[13]	2000-10-16[14]	2001-06-22[a][13]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 2.1	2.1.3[13]	2001-04-15[15]	2002-04-09[a][13]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 2.2	2.2.3[13]	2001-12-21[16]	2003-05-30[a][13]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 2.3	2.3.7[13]	2003-06-29[17]	2008-03-11[a][13]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 2.4	2.4.6[13]	2004-11-30[18]	2008-12-19[a][13]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 2.5	2.5.6[13]	2006-09-19[19]	2011-05-26[a][13]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 2.6	2.6.9[20]	2008-10-01[20]	2010-08-24[b][20]	2013-10-29[20]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 2.7	2.7.18[21]	2010-07-03[21]	2020-01-01[c][21]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 3.0	3.0.1[13]	2008-12-03[20]	2009-06-27[22]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 3.1	3.1.5[23]	2009-06-27[23]	2011-06-12[24]	2012-04-06[23]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 3.2	3.2.6[25]	2011-02-20[25]	2013-05-13[b][25]	2016-02-20[25]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 3.3	3.3.7[26]	2012-09-29[26]	2014-03-08[b][26]	2017-09-29[26]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 3.4	3.4.10[27]	2014-03-16[27]	2017-08-09[28]	2019-03-18[a][27]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 3.5	3.5.10[29]	2015-09-13[29]	2017-08-08[30]	2020-09-30[29]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 3.6	3.6.15[31]	2016-12-23[31]	2018-12-24[b][31]	2021-12-23[31]
Köhnə versiya, dəstəklənmir: 3.7	3.7.17[32]	2018-06-27[32]	2020-06-27[b][32]	2023-06-06[32]
Köhnə dəstəklənən versiya: 3.8	3.8.18[33]	2019-10-14[33]	2021-05-03[b][33]	2024-10[33]
Köhnə dəstəklənən versiya: 3.9	3.9.18[34]	2020-10-05[34]	2022-05-17[b][34]	2025-10[34][35]
Köhnə dəstəklənən versiya: 3.10	3.10.13[36]	2021-10-04[36]	2023-04-05[b][36]	2026-10[36]
Köhnə dəstəklənən versiya: 3.11	3.11.6[37]	2022-10-24[37]	2024-04-01[37]	2027-10[37]
Cari versiyaя: 3.12	3.12.0[38]	2023-10-02[38]	2025-05[38]	2028-10[38]
Test versiyası: 3.13	3.13.0a1[39]	2024-10-01[39]	2026-05[39]	2029-10[39]
Rənglər:		Легенда: Köhnə versiya, dəstəklənmir Köhnə dəstəklənən versiya Cari versiya Test versiyası Gələcək versiya
Kursiv 29.10.2023 tarixinə hazırda dəstəklənən versiyaların ən son mikro versiyasını göstərir.

Table notes:

1. Son mikro buraxılış tarixi.
2. Təhlükəsizlik olmayan son buraxılış tarixi.
3. Rəsmi dəstək 01-01-2020 tarixində başa çatdı, lakin kodun 2020-01-01 tarixində göründüyü kimi son buraxılışı 2020-04-20 tarixində 2.7.18 versiyası olaraq buraxıldı.^[21]

Qrafik