Şuçinsk

Şuçinsk — regional tabedə olan şəhər, Qazaxıstanın Akmola vilayətinin Burabay rayonunun mərkəzi. Şimali Qazaxıstanda, Şçuçye gölündə, bölgənin inzibati mərkəzi olan Kokshetau şəhərindən 70 km cənub-şərqdə yerləşir. Petropavlovsk — Astana xəttindəki "Kurort-Borovoye" dəmir yolu stansiyası. Şəhərdə dəmir yolu və avtomobil nəqliyyatı müəssisələri var. Bitkilər: qeyri-metal tikinti materialları, dəmir-beton məhsulları, süd zavodu, ət emalı zavodu, geyim fabriki və qazan mexaniki fabrikası. Şuçinsko-Borovsk kurort ərazisindəki ən böyük yaşayış məntəqəsi^[1].

Şuçinsk
Gerb
52°56′ şm. e. 70°12′ ş. u.HGYO
Ölkə	Qazaxıstan
Əhalisi
Əhalisi	45.004 nəf. (2012)
Digər
schuchinsk.kz
Xəritəni göstər/gizlə Şuçinsk
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

Şuçinskin yaranma tarixi XIX əsrdə başlayır^[2].

1850-ci ildə, Koturkulskaya (Kotyrkolskaya) kəndindən (1849-cu ildə qurulmuş) 15 kilometr məsafədə, Omskdakı inzibati mərkəzi olan Sibir kazaklarının dayaqlarından birinə çevrilən Şçuçinski qəsəbəsi yaradıldı.

Şçuchinskaya kəndinin ilk məskunlaşanları XIX əsrin ortalarındakı kəndli islahatından sonra kazaklar və kəndlilər idi. Xarkov vilayətindən (kənd Starobelskaya) kəndli-köçkünlər də kəndə gəldilər.

İnzibati olaraq yaşayış məntəqəsi Koturkulskaya kəndində idi. 1850-ci ildə ilk evlər chuchinskaya stanitsa-da tikildi. Atamanskaya küçəsi, atamanın yaşadığı, kilsənin dayandığı küçə idi — kilsə.

21 oktyabr 1868-ci ildə, Rusiya İmperatorluğunun İmperator Əlahəzrətinin Omskdakı inzibati mərkəzi ilə Akmola vilayətinin təməlində İmperator Fərmanı imzalandı. Akmola bölgəsi, Qərbi Sibir general qubernatorluğunun tərkibində quruldu, Şçuchinskaya kəndi bu bölgənin Kokçetav bölgəsinə təyin edildi^[3].

Kənddə yaşayan kazaklar Sibir Xətti Kazak Ordusunun Yermak Timofeev adına 1-ci kazak alayının 2-ci yüzünü təşkil edirdilər. Kazaklar xətt (sərhəd) xidməti həyata keçirdi, Osmanlı ilə müharibə apardı.

1880 - 1890-cı illərdə Çebaçye Gölləri ərazisində qızıl mədəni ilə məşğul olur.

Vətəndaş müharibəsi illərində şəhərin yaxınlığında döyüşlər oldu, kazak kəndi Qızıl Orduya müqavimət göstərdi, lakin 1919-cu ilin payızında ərazini işğal etdi və Sovet hakimiyyətini qurdu. Şəhərin ərazisində bir neçə kütləvi məzar var və ən mərkəzində Vətəndaş müharibəsində həlak olan qəhrəmanların abidəsi var^[4].

Sovet hakimiyyətinin gəlişində kənddə təxminən 3000 nəfər yaşayırdı.

İstinadlar

1. "Cities & towns of Kazakhstan". pop-stat.mashke.org. 2009-12-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-12.
2. "stat.gov.kz". www.stat.gov.kz. 2021-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-12.
3. "Численность населения Республики Казахстан по полу в разрезе областей, городов, районов, районных центров и поселков на 1 октября 2017 года". Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2020-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-06.
4. "Численность населения Республики Казахстан по полу в разрезе областей, городов, районов, районных центров и поселков на начало 2018 года". Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2020-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-06.