Киев Русе
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ки́ев Русе, йәки Боронғо Рус дәүләте, йәки Боронғо Русь (бор.-урыҫ. һәм Ҡалып:Lang-chu[Комм 1], грек. Ῥωσία[Комм 2], лат. Russia, Rossia, Рутения[Комм 3][Комм 4], др.-сканд. Garðar, позже Garðaríki[Комм 5]) — IX быуатта бер нисә көнсығыш славян[Комм 6] һәм фин-уғыр[Комм 7] ҡәбиләләрен Рюрикович кенәз династияһы власы аҫтында берләштереү һөҙөмтәһендә формалашҡан Көнсығыш Европа урта быуат дәүләте.
Киев Русе ru/Киевская Русь Древнерусское государство Древняя Русь | |
рѹсьскаѧ землѧ | |
862/882 — 1132/1240
| |
---|---|
Баш ҡала | |
Эре ҡалалары |
Киев, Новгород, Чернигов, Переяславль, Полоцк, Туров, Владимир-Волынский, Смоленск, Псков, Новгород-Северский, Перемышль, Теребовль, Галич, Ростов, Суздаль, Владимир-на-Клязьме, Муром, Рязань |
Телдәр |
древнерусский (разговорный, деловой, язык государственного управления, права), |
Аҡса берәмеге |
куна, гривна, ногата |
Майҙаны |
ок. 1 330 000 км² (к 1000 году)[3] |
Халҡы |
5,4 млн чел. (1000)[4] |
Идара итеү формаһы |
Иртә феодаль монархия |
Династия | |
Преемственность | |
← Көнсығыш славяндарҙың ҡәбилә союзы | |
Рус кенәзлектәре → | |
Киев Русе Викимилектә | |
Киев Русе Боронғо Русь дәүләте Боронғо Русь | |
рѹсьскаѧ землѧ | |
862/882 — 1132/1240
| |
---|---|
Баш ҡала | |
Эре ҡалалары |
Киев, Новгород, Чернигов, Переяславль, Полоцк, Туров, Владимир-Волынский, Смоленск, Псков, Новгород-Северский, Перемышль, Теребовль, Галич, Ростов, Суздаль, Владимир-на-Клязьме, Муром, Рязань |
Телдәр |
древнерусский (разговорный, деловой, язык государственного управления, права), |
Аҡса берәмеге |
куна, гривна, ногата |
Майҙаны |
ок. 1 330 000 км² (к 1000 году)[3] |
Халҡы |
5,4 млн кеше. (1000)[4] |
Идара итеү формаһы |
Иртә феодаль монархия |
Династия | |
Преемственность | |
← Көнсығыш славяндарҙың ҡәбилә союзы | |
Рус кенәзлектәре → | |
Киев Русе Викимилектә | |
Киев Русе үҙенең юғары үҫеше ваҡытында көньяҡта Тамань ярымутрауы, көнбайышта Днестр һәм Висла үренә, төньяҡта Төньяҡ Двина үренә һәм көнсығышта Волга ҡушылдыҡтарына тиклем территорияларҙы биләй. XII быуат урталарында феодаль тарҡаулыҡ хәленә килә һәм ысынбарлыҡта Рюриковичтар династияһының төрлө тармаҡтары идара иткән тиҫтә ярым кенәзлектәргә тарҡала. Яңы көс үҙәктәре файҙаһына йоғонтоһон юғалтҡан Киев монгол ябырылыуына (1237—1240) тиклем формаль рәүештә Рустең төп «баш ҡалаһы» тип һаналған, ә Киев кенәзлеге рус кенәздәренең коллектив биләмәһендә ҡала. Этномәҙәни үҙәк булараҡ, сәйәси дезинтеграциянан һуң да Русь йәшәүен дауам итә, һәм был артабан рус ерҙәренең берләшеүе[5] процесында мөһим роль уйнай.