Араҡай (Свердловск өлкәһе)

Араҡай — Свердловск өлкәһенең Түбәнге Серге районында урынлашҡан ауыл.

Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ: Араҡай.

Ауыл
Араҡай
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Свердловск өлкәһе
Муниципаль район	Түбәнге Серге районы
Координаталар	56°26′32″ с. ш. 59°13′02″ в. д.HGЯO
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	66, 96
ОКАТО коды	65 228 805 001
ОКТМО коды	65 628 104 146
ГКГН номеры	0089309
Араҡай

Халыҡ һаны

2010 йылда үткәрелгән Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбе мәғлүмәттәре буйынса ауылда 413 кеше йәшәй, шул иҫәптән 199 ир-ат һәм 214 ҡатын-ҡыҙ.^[1]

Тарихы

Тарихи мәғлүмәттәр буйынса Араҡай (Әрәкәй) ауылы Терһәк олоҫона кергән башҡорттар ауылы. Ауылдың тәүге исеме билдәһеҙ.^[2]

1834 йылда ауылда 16 йортта йәшәүсе 118 башҡорт иҫәпкә алынған.^[2]

1850 йылда 20 йортта 187, ә 1859 йылда 22 йортта 207 башҡорт иҫәпләнгән.^[2]

1850 йылда үткәрелгән IX ревизия мәғлүмәттәре буйынса ауылда йәшәүсе 96 ир араһында Нигмәтулла, Сабитулла, Ямалтдин, Әхмәҙиә, Вәлиә исемле улдары булған 63 йәшлек Асмандияр Ракаев та иҫәпкә алынған. Тарихсы Ә.З.Әсфәндиәров фекеренсә, Асмандияр Ракаевтың фамилияһы атаһының исеме Ракай (Аракай) — ҙан барлыҡҡа килгән, ә үҙ сиратында был исем ауыл исеменә бәйләнгән, сөнки Аракай ауыл атамаһы Ракай(Аракай) исеменән үҙгәртелеп алынған.^[2]

Шулай уҡ архив мәғлүмәттәре буйынса (РГАДА. Ф. 1355. Оп. 1. Д. 1106. Л. 32) XIX быуат башында 16 йорттан һәм 99 башҡорттан торған Аракай ауылына етәкселек иткән Аракай Аҫылбаев исемле старшина билдәле булған.^[2]

1842 йылда 16 йортҡа һәм 188 башҡортҡа 160 бот ярма икмәк сәселгән.^[2]

Аракай ауылы башҡорттары Михайлов заводы ерҙәрендә йәшәгәндәр. Был ерҙәрҙе ауыл халҡы завод хужаһына һатҡан булған.^[2]

Профессор Ә.З.Әсфәндиәров 1850 йылда үткәрелгән IX ревизия мәғлүмәттәренә таянып ауылда йәшәүсе башҡорттарҙың исемлеген баҫтырған:

Башкиры д. Аракаево по IX ревизии 1850 г. Асмандияр Ракаев 63 лет, сыновья Нигматулла 25, Сабитулла 21, Ямалитдин 15, Ахмадий 7, Валий 2 лет. Гали Мазитов 60 лет, сыновья Баймухамет 32 (сын Бахтияр 10), Мухамадияр 24 (сын Сулейман 6 месяцев), брат Низамитдин 44 (сыновья Мухаметша 12, Давлетша 3 лет). Рафик Мазитов 58 лет, сын Мухаметсалих 22 лет. Тазитдин Маментаев 63 лет, сыновья Зеляитдин 37 (сыновья Гиляжитдин 16, Земалитдин 14), Сайфитдин 34 (сын Шарафитдин 6), племянник Деньмухамет Алиндинов 14, умер в 1841 г. Зайнулла Абдуллин 60 лет, дети Акмолла 28, Мухаметшариф 11 лет. Гайнулла Габидуллин 48 лет. Фаткулла Габидуллин 42 лет, сын Мурасым 17, брат Мустаким Габидуллин 30 (сыновья Мустафа 5, Исламетдин 1 год). Абдулкабир Назарбакиев 31, сын Давлетша 9, братья Абдулвалий 44 (сын Абдулмен 7), Абдулвахит 42 (сын Зайнитдин 9), Хасан 40 лет (сыновья Шамсутдин 14, Ахметжан 9, Мифтахитдин 6), Абдулмажит 37 (сын Сахаутдин 2), Апсалих 31 год. Абдулла Катаргулов 59 лет, умер в 1841 г. Нажметдин Абдуллин 47 лет, сыновья Шарафитдин 25, Багаутдин 14, Акмалетдин 8, Камалетдин 5, Кинжибай 4 лет. Жималетдин Абдуллин 44 лет, сыновья Залялитдин 21, Мухаметша 11, Давлетша 7 лет. Файзулла Кадыргулов 53 лет, умер в 1836 г., сыновья Калимулла 37 (сын Мухаметфазыл 4), Мухаметгали 36 (сын Мавлютбай 7), Рахмангул 34 (сын Рахматулла 2), Абдрахман 15 лет. Хисаметдин Шемагулов 67, сыновья Багаутдин 44 (сын Фахритдин 20), Мухаметамин 37, Мухаметрахим 24, Шайхутдин 2 лет. Абадулла Нигматуллин 49 лет, сыновья Тухватулла 23, Сахип 20, Мухамадий 13, Сафиулла 6, Надырша 2, брат Галиулла 31 (сын Мухаматулла 2), дядя Амин Канзагулов 62 лет, умер в 1835 г. Абдулкарим Балгазин 62 лет, сын Мухаметкарим 36 (сын Мухаматшакир 2), брат Бухармет Балгазин 60 лет. Бикмухамет Бакиев 39 лет, сыновья Альмухамет 13, Мухаметьяр 13, брат Ярмухамет 34 (сыновья Мухаметдин 6, Гайнитдин 1 год). Гамзя Бакиев 59 лет, сыновья Хисматулла 25, Ахмет 20 лет. Байтагул Бакиев 53, сыновья Мухаметсафый 20, Ахметян 10 лет. Рахимгул Байгузин 67 лет. Сайфулла Султанмратов 44 лет, сын Насибулла 1 год, племянники Гилязитдин Гизатуллин 22, Хуснулла Файзуллин 25 лет. Всего в д. Аракаево мужского пола 96, женского — 87 душ.[2]

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• Оло Араҡай мәмерйәһе