Диаспора

Диа́спора (юнан. διασπορά) - тарихи тыуған иленән ситтә йәшәгән һәм тел уртаҡлылығын һаҡларға социаль институты булған этностың өлөшө.

Баштараҡ диаспора тип баҫып алынған территорияларҙа колонизация һәм ассимиляция сәйәсәте менән төҙөлгән боронғо грек ҡала-дәүләттәрен атағандар. Ошоға оҡшаш йәшәү арауығын киңәйтеү ҡайһы бер боронғо семит халыҡтарына хас булған. Финикиҙар, йәһүдтәр, гректар, римлылар ҙур булмаған дәүләт төҙөп, бик ҙур биләмәләрҙе баҫып алыуға өлгәшкәндәр.

Иң ҙур диаспоралар

• Ҡытай диаспораһы - 50 миллиондан ашыу кеше ^[1][2][3]
• Һинд диаспораһы - 25 миллиондан ашыу кеше ^[4]Рус диаспораһы - 25 миллиондан ашыу кеше [14]
• Урыҫ диаспораһы — 25 миллиондан ашыу кеше^[5]
• Поляк диаспораһы - 21 миллион кеше ^[6]
• Украин диаспораһы - 12 миллион самаһы кеше ^[7]
• Әрмән диаспораһы - 8 миллион самаһы кеше ^[8]
• Йәһүд диаспораһы - 8 миллион самаһы кеше ^[9]
• Итальян диаспора - 8 миллион самаһы кеше ^[10]
• Сиған диаспораһы - 8 миллион самаһы кеше (сығанаҡ күрһәтелмәгән)
• Грек диаспораһы - 7 миллион самаһы кеше ^[11]
• Черкес диаспораһы - 7,5 миллиондан ашыу кеше (сығанаҡ күрһәтелмәгән)
• Вьетнам диаспораһы - 4 миллион самаһы кеше [21]
• Төрөк диаспораһы - 3,5 миллиондан ашыу кеше ^[12]
• Германиялағы төрөктәр диаспораһы — 3,5 миллиондан ашыу кеше ^[13]
• Ҡаҙаҡ диаспораһы - 3,5 миллиондан ашыу кеше (сығанаҡ күрһәтелмәгән)
• Немец диаспораһы - 3,5 миллион самаһы кеше (сығанаҡ күрһәтелмәгән)
• Белорус диаспораһы - 3,5 миллион самаһы кеше ^[14]
• Әзербайжан диаспораһы - 3,5 миллион самаһы кеше (сығанаҡ күрһәтелмәгән)