Әҙәбиәт ғилеме

Әҙәбиәт ғилеме — фән, нәфис әҙәбиәтте кешелек мәҙәниәте күренеше булараҡ өйрәнеүсе фән. Төп тармаҡтары: әҙәбиәт теорияһы, әҙәбиәт тарихы. Ҡайһы бер ғалимдар шулай уҡ әҙәбиәт ғилеменең төп тармағына фольклористиканы ла индерә. Әҙәбиәт ғилемендә бик күп йүнәлештәр бар, шул иҫәптән — психоаналитика һәм психиатрия йүнәлештәре. Ярҙамсы дисциплина булып библиография, текстология, палеография тора. Шулай уҡ ваҡытта әҙәбиәт ғилемен һәм әҙәби тәнҡитте айырып ҡарарға кәрәк.

Әҙәбиәт ғилеме
Өйрәнеү объекты	әҙәбиәт

"Әҙәбиәт ғилеме"нең рус телендәге термины «литературоведение» нем. Literaturwissenschaft һүҙенең калькаһы^[1]. Немец терминын герман телдәре белгесе Эрнст Эльстер der Prinzipien Literaturwissenschaft (1897) тигән китабында индергән. Рус телендәге «әҙәбиәтте өйрәнеү» һүҙе 1920-се йылдар башында күренә башлай, 1924—1925 йылдарҙа ул киң ҡулланылыш таба^[2].

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• Библиофильство
• Библиография
• Достоевистика
• Пушкинистика
• Толстоведение
• Проект: Словники/Западное литературоведение XX века
• Филология
• Русский формализм

Күренекле ғалимдар-әҙәбиәт белгестәре

• Аристотель
• Эрих Ауэрбах
• Mихаил Бахтин
• Roland Barthes
• Maurice Blanchot
• Nicolas Boileau
• Harold Bloom
• Kenneth Burke
• Jacques Derrida
• Wilhelm Dilthey
• Борис Михайлович Эйхенбаум
• Wilhelm Emrich
• Michel Foucault
• Gérard Genette
• Käte Hamburger
• Paul Hankamer
• Roman Jakobson
• Hans Robert Jauß
• Wolfgang Kayser
• Werner Krauss (Romanist)
• Юлия Кристева
• Eberhard Lämmert
• Erwin Leibfried
• Juri Lotman
• Georg Lukács
• Paul de Man
• Jan Mukařovský
• Jean Paulhan
• Виктор Ворисович Шкловский
• Edward Said
• Leo Spitzer
• Emil Staiger
• Peter Szondi
• Юрий Николаевич Тынянов

Башҡорт әҙәбиәт ғилеме һәм теорияһы белгестәре

• Тимерғәли Килмөхәмәтов
• Марат Минһажетдинов
• Ким Әхмәтйәнов — әҙәбиәт теорияһы
• Ғайса Хөсәйенов
• Әхнәф Харисов
• Нур Зарипов
• Миҙхәт Ғәйнуллин
• Салауат Ғәлин
• Миңлеғәли Нәҙерғолов