Рентгений

Рентгений (лат. Roentgenium, Rg) — элек унуну́ний, лат. Unununium, Uuu йәки эка-алтын) Менделеевтың периодик таблицаһының 7-се осор, яһалма синтезлап сығарылған 11-се төркөм элементы. Тәртип номеры — 111,.атом номеры 111. Ябай матдә рентгений — күсемле металл. Иң оҙайлы тороусы (ярым тарҡалыу осоро — 2,1 минут) билдәле изотобының масса һаны 282.

Рентгений
Кем хөрмәтенә аталған	Вильгельм Конрад Рентген
Асыусы йәки уйлап табыусы	Институт тяжёлых ионов[d]
Асыу датаһы	8 декабрь 1994
Табылыу урыны	Институт тяжёлых ионов[d]
Элемент символы	Rg[1]
Атом һаны	111
Рентгений Викимилектә

Символы

Рентгений элементының символы — Rg (Рентгений тип уҡыла).

Тарихы һәм исем бирелеүе

Рентгений 1994 йылда Германияның Дармштадт ҡалаһы эргәһендәге Виксһаузен районында урынлашҡан Ауыр иондар институты тарафынан асыла.

111 элемент синтезын 1994 йылдың 8 декабрендә тәүге тапҡыр немец физиктары^[2] үткәргән. Немец физиктарынан тыш, халыҡ-ара төркөмгә Берләштерелгән ядро тикшеренеүҙәре институтынан өс рәсәй ғалимы, болгар (В. Нинов), ике словак һәм Финляндияның бер вәкиле ингән.

Тәүге синтез түбәндәге реакция буйынса үткәрелә.

${\displaystyle {\ce {^{209}_{83}{Bi}+_{28}^{64}{Ni}\to _{111}^{272}{Rg}+_{0}^{1}{n}}}}$

Элементты башлап асыусылар уны билдәле немец физигы, Нобель премияһы лауреаты, нурҙы асҡан Конрад Вильгельм Рентген хөрмәтенә рентгений тип атарға тәҡдим итәләр^[3]. Элементтың символы— Rg.

IUPAC 111 элементтың асылыуын рәсми рәүештә 2003 йылда танылған^[4], ә 2004 йылдауға рентгений исеме бирелгән^[5].