Швеция
Төньяҡ Европала Скандинав ярымутрауында урынлашҡан дәүләт From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Швеция (швед. Sverige , рәсми атамаһы Швеция Короллеге (швед. Konungariket Sverige ) — Төньяҡ Европала Скандинав ярымутрауында урынлашҡан дәүләт. Илдең атамаһы иҫке скандинав теленән алынған: Svea һәм Rige — «Свеялар дәүләте». Баш ҡала — Стокгольм.
Remove ads
Физик һәм географик характеристикаһы
Урынлашыуы
Майҙаны (449 964 км²) буйынса Швеция Көнбайыш Европа илдәре араһында өсөнсө урынды биләй, ә бөтә Европа буйынса — бишенсе. Балтик диңгеҙе һәм Төньяҡ диңгеҙе һыуҙары менән йыуыла.
Климаты
Remove ads
Дәүләт ҡоролошо
Швеция Короллеге Конституцияһына ярашлы дәүләт власы суд, башҡарма һәм закондар сығарыу йүнәлештәренә бүленә. Швеция Короллеге - Конституцион монархия.
Башҡарма власть
Дәүләт башлығы — король. Әммә Швеция конституциялы монархия булып тора, шуға ла корольдең хакимлеге сикләнгән. Дәүләт менән премьер-министр башлығында хөкүмәт идара итә. Ул парламент — риксдаг менән һайлана.
Суд власы
Швеция Короллеге юғары суды.
Закондар сығарыу власы

Ри́ксдаг (швед. riksdag; швед. riks — дәүләт, империя, һәм швед. dag — сейм) — Швеция Короллегенең юғары закондар сығарыу органы. Риксдаг дүрт йылға бер дөйөм тауыш биреүҙәр аша ҡабаттан һайланыла.
Remove ads
Административ бүленеш
Швеция 21 округтарға — лендарға (län) бүленә, ә һәр бер лен коммуналарҙан (kommun) тора (дөйөм һаны — 290).
Халыҡ һаны
Милли состав
Шведтарҙан башҡа илдә 17 меңдән ашыу саам халҡы, 500 меңдән ашыу финдар йәшәй.
Дин
Диндарҙарҙың күпселеге (79 %), йәки халыҡтың 70 % населения, Швеция Сиркәүенә инә. Ул лютеран сиркәүе булып тора һәм 2000 йылда дәүләттән айырыла.
Швецияла 250 меңдән алып 450 меңгә тиклем ислам динен тотоусылар йәшәй. Православиелыларҙың һаны 94 мең кешегә барып етә.
Remove ads
Ғилем
Швецияның билдәле ғалимдары:
- Карл Линней (1707—1778) — врач, биолог.
- Андерс Йонас Ангстрем (1814—1874) — ғалим-астрофизик.
- Карл Манне Георг Сигбан (1886—1978) — физик, Нобель премияһы лауреаты.
- Петер Артеди (1705—1735) — ғалим-ихтиолог.
- Эрик Ивар Фредгольм (1866—1927) — математик.
- Магнус Гёста Миттаг-Леффлер (1846—1927) — математик.
- Альфред Нобель (1833—1896) — химик, инженер, динамитты уйлап табыусы. Нобель премияһына нигеҙ һалыусы.
Remove ads
Мәҙәниәт
Был мәҡәләнең өлөшө әлегә яҙылмаған. |
Иҫкәрмәләр
Әҙәбиәт
Һылтанмалар
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads