Ҡараталаят

Ҡараталаят (Ҡараталлыаят) — Рәсәй йылғаһы. Силәбе өлкәһе^[1] биләмәләрендә аға. Йылға Аят йылғаһының һул ярына тамағынан 117 км өҫтәрәк ҡушыла. Йылға оҙонлоғо 175 км.

Ҡараталаят (Ҡараталлыаят)
Характеристика
Оҙонлоғо	175 км
Бассейн	1900 км²
Һыу ағымы
Тамағы	Аят йылғаһының һул ярына тамағынан 117 км өҫтәрәк
· Координаталар	53°07′04″ с. ш. 60°22′50″ в. д.HGЯO
Урынлашыуы
Һыу бассейны
Илдәр	Рәсәй Федерацияһы
Регион	Силәбе өлкәһе, Ырымбур өлкәһе, Ҡурған өлкәһе, Башҡортостан Республикаһы
РДҺР	14010500212111200000362

Һыу реестры мәғлүмәттәре

Рәсәй дәүләт һыу реестры мәғлүмәте буйынса йылға Иртыш һыу бассейны округында урынлашҡан, һыу хужалығы участкаһы — Тубыл йылғаһы, Уй йылғаһы инешенән тамағына тиклем, Увелька йылғаһын индермәйенсә. Бәләкәй йылға бассейны — Тубыл, йылға бассейны — Иртыш^[2].

Һыу ресурстарының федераль агентлығы мәғлүмәте буйынса ^[2]:

• Дәүләт һыу реестрында һыу объектының коды — 14010500212111200000362
• Гидрологик өйрәнеү (ГӨ) буйынса коды — 111200036
• Бассейн коды — 14.01.05.002
• ГӨ буйынса һаны (номеры) — 11
• ГӨ буйынса сығарылыш — 2

Этимологияһы

Гидроним башҡорт телендәге ҡаратал+аят һүҙҙәре ҡушылыуҙан барлыҡҡа килгән. "Словарь топонимов Башкирской АССР" белешмәһендә Ҡаратал атамаһына ошондай аңлатма яҙылған: Урғаҙа (Уртазымка) — река, правый приток Урала в Баймакском, Хайбуллинском районах.В верхнем течении Оло Урғаҙа, Кесе Урғаҙа. Возможно от диал. ур - ров, канава и древнетюрк. угуз - р е к а .^[3]

Этимологияһы

Урыҫ теленә ни сәбәптәндер Уртазымка булып инеп киткән гидроним башҡортса Урғаҙа тип атала.

Ҡаратал атамаһы тураһында "Словарь топонимов Башкирской АССР" белешмәһендә "ҡаратал - чернотал" тигән ағас атамаһынан килеп сыҡҡан тигән аңлатма яҙылған:^{[4] [5]}

"Башҡорт теленең һүҙлеге"ндә аят' һүҙенә: Ҡөрьән сүрәһенең айырым бер доғаһы тигән аңлатма бирелгән ^[6]