Гормондар
From Wikipedia, the free encyclopedia
Гормо́ндар (бор. грек. ὁρμάω — уятам, ҡуҙғатам) — эске секреция биҙҙәренең биологик актив матдәләре. Гормондар ҡан менән бөтә организмға тарала һәм мәрәй-ағзаларға (клетки-мишени) тәьҫир итә. Гормондар матдәләр алмашыныуы, үҫеү һәм үҫеш процестарын көйләй.
Гормондар | |
Әһәмиәтле кеше | Уильям Мэддок Бейлисс[d] |
---|---|
Ҡайҙа өйрәнелә | Эндокринология |
Асыу датаһы | 1902 |
Таксонда бар | Хайуандар |
Гормондар Викимилектә |
Гормондар ағзалар системаһының береһенең функцияһына нығыраҡ тәьҫир яһай. Был ағзаларҙы мәрәй-ағзалар тип атайҙар. Мәрәй-ағзалар күҙәнәктәре мембраналары гормон тәьҫиренә үтә һиҙгер. Енес гормондары үрсеү ағзалары үҫешен һәм үҫеүен стимуллай. Андреалин гормонын бөйөр өҫтө биҙе эшләп сығара. Был гормон менән күп ағзалар функцияһы бәйле. Ҡанда андреалин артып китһә, йөрәк йышыраҡ тибә, ҡан тамырҙары ҡыҫыла, температура күтәрелә, глюкоза кимәле күтәрелә.
Секреция биҙҙәре үҙ-ара ярышып эшләй. Ниндәй ҙә булһа биҙ гормонды күберәк йәки әҙерәк эшләп сығарһа, был функцияны икенсе биҙ стимуллай йәки баҫа.