An bitamina C (Ingles: vitamin C) (bistado man bilang asidong askorbiko sagkod ascorbate) iyo sarong bitamina na mahihiling sa manlainlain na kakanon asin pigbebenta bilang sarong suplementong pampaniwang.[1] Ginagamit ini sa paglikay asin pagtrato nin helang na eskorbuto (scurvy).[1]
  | |
| Mga pagsaladawan nin bitamina C o asidong askorbiko: prodyeksyong Natta sagkod an bola asin istik na modelo |
An bitamina C iyo sarong esensyal na nutriyente na nagtatabang sa pagpakarhay nin mga tisyu asin ensimatikong produksyon nin nagkapirang mga neurotransmitters.[1] Kinakaipo ini sa paggana nin nagkapirang mga ensima asin iyo importante para pag-andar nin sistemang immuno.[1][2] Minagana man ini bilang sarong antioxidant.[3]
Uusipon
An bitamina C iyo nadiskobre kaidtong 1912, naisuway kaidtong 1928, sagkod, kaidtong 1933, iyo an pinakaenot na bitamina na nahimo sa kimikal na paagi.[4] Yaon man ini sa World Health Organization's List of Essential Medicines.[5] An bitamina C iyo yaon bilang sarong baratong heneriko asin "over-the-counter" na medikasyon.[1][4] Partida sa pagkadiskobre kaini, si Albert Szent-Györgyi asin Walter Norman Haworth iyo ginawadan kan mga 1937 Nobel Prize sa Pisiyolohiya asin Medisina sagkod Kimika.[6][7] An mga pagkakan na igwang bitamina C iyo kabali an mga sitrus na prutas, kiwifruit, bayawas, broccoli, Brussels sprouts, bell peppers asin strawberry.[3] An haloy na pagtago o pagluto pwedeng magpababa nin kontentong bitamina C sa mga pagkakan.[3]
Medisina
Kagamitan
Igwa nin pirang mga ebidensya na an regular na paggamit nin suplemento iyo pwedeng magpababa kan durasyon nin sipon, pero dae ini minaluwas para malikayan an impeksyon.[3][8][9] Bakong malinaw kun an suplementasyon iyo nakakaapekto sa tsansa nin kanser, helang sa puso, o demensya.[10][11] Pwede man ini matulon gamit an nguso o sa paagi nin indiyeksyon.
Mga lain na epekto
An bitamina C iyo harus may tamang tolerasyon sana.[1] An kadakul na pagkonsumo pwedeng magkawsa nin pagkulog nin tulak, kulog-payo,kasakitan sa pagturog, sagkod pamumula nin palnit.[1][8] An normal na pagkonsumo iyo ligtas sa pagbados.[12] An Institute of Medicine kan Estados Unidos iyo minarekomenda laban sa labing pagkonsumo kaini.[1]
Hilingon man
Panluwas na takod
 |
An Wikimedia Commons igwa nin medya dapit sa Ascorbic acid. |
- "Vitamin C Fact Sheet". U.S. National Institutes of Health.
- "Ascorbic acid". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine.
Toltolan
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
