Акружак

Акружак^[1] — такое разьмяшчэньне лісьця ў некаторых расьлінаў, калі сьцябло бывае нагэтулькі ўкарочаным, а лісьце разьмяшчаецца на нём так блізка адзін да аднаго, што міжвузельлі амаль цалкам не разьвіваюцца ці толькі ледзь прыкметныя. Чаранкі лісьця ў гэтым выпадку таксама бываюць слаба разьвітымі. Такое разьмяшчэньне лісьця акружкам назіраецца ў дзьмухаўца (Taraxacum officinale), стакроткі (Bellis perennis), расіцы (Drosera) і іншых. Асабліва часта акружак сустракаецца ў прадстаўнікоў сямейства астравых (Asteraceae).

Акружак лісьця ў заснаваньні дзьмухаўца

У дзьмухаўца, стакроткі і расіцы сьцябло выяўляецца толькі падчас красаваньня ў выглядзе доўгае бязьлістнае стрэлкі, якая нясе на сваёй верхавіне кветкі. Стрэлка прадстаўляе сабой адно доўгае міжвузельле, таму на ёй і няма лісьця.

Гастэрыя (зьлева) і альяс — лісьцевыя акружкавыя сукуленты

У некаторых расьлінаў, як, напрыклад, часам у капусных (Brassicaceae), толькі ніжэйшае лісьце бывае сабраным у акружак, а вышэй на том жа сьцябле міжвузельлі становяцца даўжэйшымі, у сілу чаго верхняе лісьце аказваецца раздвінутым. Прыкладам апошняга могуць быць стрэлкі звычайныя (Capsella bursa-pastoris) і некаторыя іншыя капусныя.

Разьмяшчэньне лісьця ў акружку і ледзь прыкметнае разьвіцьцё сьцябла залежаць бессумнёўна ад тых зьнешніх умоваў, у якіх разьвіваецца расьліна. Так, лісьце бывае вельмі часта сабранае акружкам у высакагорных расьлінаў (альпійская флёра) і радзей на раўнінах, у асноўным ва ўмераным і халодным клімаце, дзе гэта дапамагае шматгадовым расьлінам перачакаць зіму. У засушлівых вобласьцях, дзе больш кампактная форма дапамагае паменшыць выпарэньне і эканоміць ваду, акружкавыя расьліны таксама шырока распаўсюджаныя.