Амар аль-Башыр

Ама́р Хаса́н Ахма́д аль-Башы́р (па-арабску: عمر حسن أحمد البشير‎; нар. 1 студзеня 1944, Хош Банага, Ангельска-эгіпецкі Судан) — суданскі палітык, 7-ы прэзыдэнт Судану (1989—2019), старшыня партыі Нацыянальны кангрэс. Прыйшоў да ўлады ў выніку вайсковага перавароту, скінуўшы дэмакратычна абраны ўрад прэм’ер-міністра Садыка аль-Махдзі^[1]. З таго часу тройчы быў пераабраны на пасаду прэзыдэнта.

Амар аль-Башыр лац. Amar al-Bašyr
و يعرف بي بيشة)عمر البشير
7-ы прэзыдэнт Судану
30 чэрвеня 1989 — 11 красавіка 2019
Прэм’ер-міністар	Бакры Хасан Салех Матаз Муса
Папярэднік	Ахмэд аль-Міргані
Старшыня Рэвалюцыйнай каманднай рады нацыянальнага ўратаваньня
30 чэрвеня 1989 — 16 кастрычніка 1993
Міністар абароны Судану
30 чэрвеня 1989 — 16 кастрычніка 1993
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	1 студзеня 1944 (81 год) Хош Банага, Ангельска-эгіпецкі Судан
Партыя	Нацыянальны кангрэс
Адукацыя	Эгіпецкая вайсковая акадэмія
Сужэнец	Фатыма Халід Відад Бабікэр Амэр
Узнагароды
Сайт	albashir.sd (ар.)

За ягоным кіраваньнем скончылася грамадзянская вайна ў Судане, у выніку якое адбылося аддзяленьне ў самастойную дзяржаву Паўднёвага Судану (2005); у вайне ў Дарфуры загінулі паводле розных ацэнак ад 200^[1] да 400 тысячаў чалавек^[2][3].

У сакавіку 2009 стаў першым дзейным прэзыдэнтам дзяржавы, абвешчаным у вышук Міжнародным крымінальным судом за арганізацыю масавых забойстваў, згвалтаваньняў і рабаўніцтва цывільнага насельніцтва Дарфуру^[3][4]. Рашэньне суду не прызнанае Афрыканскім зьвязам, Лігай арабскіх дзяржаваў, Рухам недалучэньня, урадамі Расеі й Кітаю.

11 красавіка 2019 году адхілены ад улады і ўзяты вайскоўцамі пад варту, а ў краіне пачаліся кансультацыі наконт стварэньня «пераходнай рады»^[5].

Стасункі зь Беларусяй

У 2004 року Беларусь стала першай краінай Эўропы, якую наведаў Амар аль-Башыр^[6][7].

У студзені 2017 року Аляксандар Лукашэнка наведаў Судан, дзе правёў перамовы з Амарам Хасанам Ахмэдам аль-Башырам і падпісаў дамову аб дружалюбных стасунках і супрацоўніцтве^[8].

10 сьнежня 2018 року Амар аль-Башыр прыехаў зь візытам у адказ^[9], дзе адкрыў амбасаду Судану і падпісаў некалькі пагадненьняў пра міждзяржаўнае супрацоўніцтва^[10]. Перад ягоным прыездам Міжнародны крымінальны суд адаслаў беларускім уладам запыт на арышт і выдачу аль-Башыра паводле Рымскага статуту на аснове двух ордэраў на арышт, выдадзеных у 2009 і 2010 роках^[11].