Бамбарда

Бамбарда (па-француску: bombarde) — тып гарматы, які быў ва ўжытку ў Эўропе ў XIV—XVI стагодзьдзях, і зьяўляўся адным зь першых эўрапейскіх тыпаў гармат. Ужываўся пры аблозе і абароне крэпасьцяў.

Вялікая турэцкая бамбарда. Ствол складаецца зь дзьвюх частак з разьбовым злучэньнем. 2-я палова XV стагодзьдзя

Ствол жалезна-каванай, пазьней — бронзава-літай канструкцыі, адносна кароткі (5—6 калібраў) і тоўстасьценны. Калібр да 1000 мм, маса да 14—19 т. Маса каменнага ядра да 300—400 кг; дальнасьць стральбы да 700 м.^[1] Зарадная камора магла быць меншага дыямэтру. Лафэт звычайна брусовы, радзей колавы.

• 
  Бамбарда-марціра рыцараў-шпітальераў, Родас, каля 1480—1500
• 
  Бамбарда Тэўтонскага ордэна, пачатак XV стагодзьдзя
• 
  Кітайская бамбарда, 1377
• 
  Жалезна-літая бамбарда, Францыя, каля 1450