Вільгельм Кнорыньш

Вільгельм Георгіевіч Кнорыньш (Кнорын, па-латыску: Vilhelms (Vilis) Knoriņš; 29 жніўня [ст. ст. 17 жніўня] 1890 — 29 ліпеня 1938) — савецкі партыйны і дзяржаўны дзяяч, публіцыст, рэдактар.

Вільгельм Кнорыньш
па-латыску: Vilhelms (Vilis) Knoriņš
Першы сакратар ЦК Кампартыі БССР
7 траўня 1927 — 4 сьнежня 1928
Папярэднік	Аляксандар Крыніцкі
Наступнік	Ян Гамарнік
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	29 жніўня 1890(1890-08-29)[1] хутар Цыелі
Памёр	29 ліпеня 1938(1938-07-29)[2] (47 гадоў) Масква, СССР або расстрэльны палігон «Камунарка»[d]
Партыя	Камуністычная партыя Савецкага Саюзу Расейская сацыял-дэмакратычная работніцкая партыя Камуністычная партыя Польшчы[d]
Дзеці	Yury Knorin[d] і Maya Knorina[d]

Біяграфія

Нарадзіўся на хутары Цыелі Цэсіскага павету Курляндзкай (паводле іншых зьвестак — Ліфляндзкай^[3]) губэрні (цяпер Цэсіскі раён, Латвія) у сялянскай сям’і. У 1910 годзе скончыў настаўніцкую сэмінарыю ў Валміеры.

З 1910 сябар Сацыял-дэмакратычнай партыі Латвіі, пазьней — РКП(б). У час Першай сусьветнай вайны ў дзеючай царскай арміі. Пасьля Лютаўскай рэвалюцыі 1917 году ўдзельнічаў у арганізацыі Менскага савету рабочых і салдацкіх дэпутатаў і стварэньні бальшавіцкіх арганізацыяў на Заходнім фронце. З траўня 1917 сакратар Менскага савету, чалец яго бальшавіцкай фракцыі. У 1918 старшыня Смаленскага губэрнскага камітэту РКП(б). У той пэрыяд процідзейнічаў спробам утварэньня беларускае дзяржаўнасьці, у тым ліку і савецкай:

	Мы считаем, что белорусы не являются нацией, и что те этнографические особенности, которые их отделяют от остальных русских, должны быть изжиты
—Вільгельм Кнорыньш, «Звезда», 6 кастрычніка 1918

Са студзеня 1919 чалец ЦВК БССР. У 1919—1920 — ваенкам Смаленскае вайсковае акругі. 31 ліпеня 1920 ад імя КП(б)ЛіБ падпісаў Дэклярацыю аб абвяшчэньні незалежнасьці ССРБ. Сакратар Цэнтральнага бюро КП(б)Б (1920—1922), першы сакратар ЦК КП(б)Б (1927—1928). У 1928—1935 працаваў у выканкаме Камінтэрну.

З 1932 дырэктар Інстытуту чырвонай прафэсуры, чалец рэдкалегіі газэты «Правда», галоўны рэдактар часопісаў «Коммунистический Интернационал», «Большевик». Доктар гістарычных навук (1935).

У 1937 арыштаваны. Сядзеў у Ляфортаўскай турме. Расстраляны 29 ліпеня 1938 на Бутаўскім палігоне паводле прысуду Вярхоўнае калегіі Вярхоўнага суду СССР. У 1957 рэабілітаваны.