Гусьляр (зборнік)

«Гусьля́р» — другі зборнік Янкі Купалы, выдадзены Антонам Грыневічам у кастрычніку 1910 году ў Санкт-Пецярбургу ў друкарні К. Пянткоўскага. Рукапіс быў пасланы аўтарам выдаўцу яшчэ ў верасьні — кастрычніку 1908 году^[1]. Зборнік быў выдадзены на беларускай мове лацінскім шрыфтам^[1].

«Гусьляр»
па-беларуску: Huślar
Вокладка зборніку «Гусьляр»
Жанр:	верш, паэма
Аўтар:	Янка Купала
Мова арыгіналу:	беларуская
Публікацыя:	1910
Выдавецтва:	А. Грыневіча
Электронная вэрсія
Вікікрыніцы зьмяшчаюць поўны тэкст гэтага твору

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Гусьляр.

Адметнасьць і значэньне зборніку

У ідэйна-творчай эвалюцыі паэта зборнік займае пераходнае месца паміж вобразамі і матывамі рэвалюцыйнае мэтанакіраванасьці, уласьцівымі зборніку «Жалейка», і пазьнейшымі настроямі пэўнае разгубленасьці, грамадзянскага суму пэрыяду пасьля паражэньня рэвалюцыі 1905—1907 гадоў у Расеі^[1].

У зборніку пашыраюцца матывы агульначалавечага гучаньня, ўпершыню ў творчасьці Янкі Купалы зьяўляюцца рэфлексійныя, чыста пэйзажныя, па-філязофску заглыбленыя вершы. Словы «дух», «душа» сустракаюцца ледзь ня ў кожным вершы зборніку^[1].

Асаблівую ролю ў зборніку адыгрывае канструкцыйны вобраз легендарнага гусьляра з гусьлямі-самаграямі. Гэты вобраз кампазыцыйна аб’ядноўвае ўсе вершы зборніку ў адно цэлае^[1].

Зборнік «Гусьляр» распачынаў філязофскі струмень у беларускай нацыянальнай лірыцы. Агульнафілязофскія, агульначалавечага дыяпазону вершы «Гусьляра» сьцьвярджалі наватарскі характар зборніку, як яшчэ адну значную ступень у разьвіцьці ня толькі Купалы-лірыка, але і ўсяе беларускае літаратуры^[1].

Крытычныя водгукі

Беларускі пісьменьнік і крытык Альгерд Бульба ў сваёй рэцэнзіі на зборнік, надрукаванай у газэце «Наша Ніва» 21 кастрычніка 1910 году, адзначае ў творах паэта вялікае багацьце фантазіі, формаў, настрояў, здольнасьць гарманічна зьліць у адным вершы думку і пачуцьцё, здабыць «тон родны», «асобны беларускі матыў» зь любой праявы сучаснага жыцьця, з успамінаў і фактаў гісторыі. А. Бульба выказаў глыбока аптымістычную веру ў вялікую будучыню Купалы як нацыянальнага паэта:

	Ва ўласных самабытных творах Купала не мае роўных сабе… Веру, што далейшай самабытнай творчай працай Янка Купала зойме ў нас адно з першых месц…[2]
—Альгерд Бульба