Кароткая гісторыя Беларусі

«Кароткая гісторыя Белару́сі» — першая кніга, прысьвечаная гісторыі Беларусі, дзе Беларусь разглядаецца як асобны суб’ект, а таксама першы вучэбны дапаможнік, напісаны беларусам для беларусаў. Аўтар кнігі, Вацлаў Ластоўскі, напісаў яе, каб пашырыць сярод беларусаў гістарычныя веды пра свой край^[1].

Кароткая гісторыя Беларусі
Аўтар:	Вацлаў Ластоўскі
Мова арыгіналу:	беларуская
Публікацыя:	1910
Колькасьць старонак:	126
Вікікрыніцы зьмяшчаюць поўны тэкст гэтага твору

Вацлаў Ластоўскі не праводзіў адмысловых гістарычных дасьледаваньняў і нямеў сыстэматычнай гістарычнай асьветы. Ягоная праца носіць кампіляцыйны характар. Аўтар карыстаўся працамі расейскіх, польскіх і ўкраінскіх гісторыкаў^[1].

У выданьні прысутнічала 40 малюнкаў, рэпрадукцыяў і здымкаў з камэнтарамі да іх^[1].

Значэньне

Упершыню Вацлаў Ластоўскі прадставіў беларускі народ ня як аб’ект, на які ўзьдзейнічаюць суседзі, а як самастойны суб’ект гісторыі. Ён жа ўпершыню зважаў, што пад тэрмінамі «літоўскі» ды «рускі» хаваецца беларуская спадчына. У кнізе Ластоўскі таксама выклаў сваю пэрыядызацыю гісторыі Беларусі, якая стала першай спробай гэтага^[1].

Упершыню Ластоўскі прывёў правільную паслядоўнасьць вялікіх князёў літоўскіх, да яго ўсе вялікія князі пасьля Жыгімонта Кейстутавіча значыліся як польскія каралі. Польскія і расейскія гісторыкі ігнаравалі факт існаваньня Вялікага Княства Літоўскага і ягоных гаспадароў^[1].

Пэрыядызацыя

Вацлаў Ластоўскі вылучыў 5 кругабегаў, засноўваючыся на агульнадзяржаўным падыходзе, які тады быў папулярны ў расійскай гістарыяграфіі:^[1]

• Ад старажытных часоў да ўцёку полацкіх князёў у Літву (1129 г.);
• Ад звароту полацкіх князёў (1132 г.) да смерці Вітаўта (1430 г.)
• Ад смерці Вітаўта да Люблінскай уніі (1569 г.);
• Ад Люблінскай уніі да падзелаў Рэчы Паспалітай;
• Беларусь пад Расіяй.

Крытыка

Кніга ў свой час крытыкавалася польскімі і расейскімі гісторымі, бо, на іхную думку, яна скажала гісторыю^[1].

Выданьні

• Ластоўскі, В.Ю. (Власт) Кароткая гісторыя Беларусі / В.Ю. Ластоўскі. — Вільня: Друкарня Марціна Кухты, 1910. — Рэпрынт. — Мінск: Універсітэцкае, 1993. — 126 с.; іл.