Кратовая нара

Крато́вая нара́, чарвято́чына — канцэпцыя, якая апісвае разьвязаньне раўнаньняў Айнштайна: нетрывіяльнае разьвязаньне структуры парадоксу Эрэнфэста. Упершыню яны былі апісаны ў 1916 г. Аўстрыя фізікі Людвігам Фламам і зноў у 1935 г. Альбертам Эйнштэйнам і Натанам Розэнам. Таму іх таксама называюць мостам Эйнштэйна-Розэна^[1]. Англійскі тэрмін чарвяточына быў уведзены Джонам Арчыбальдам Уілерам у 1957 годзе^[2], якая злучае розныя пункты ў прасторы-часе. Кратовую нару можна ўявіць як тунэль з двума выхадамі, кожны зь якіх знаходзіцца ў іншым пункце прасторы-часу (то бок у іншым месцы і ў іншы момант часу), альбо як абстрактную біекцыю прастора-часавага кантынуўму. Яшчэ больш дакладней яна апісваецца як асымптатычная праекцыя мнагастайнасьці Калябі — Яў, выяўленай у анты-дэсытэравай прасторы.

Візуалізацыя падарожжа праз кратовую нару

Кратовыя норы адпавядаюць агульнай тэорыі адноснасьці, аднак невядома, ці існуюць на самой справе.

Кратовая нара можа злучаць як надзвычайна вялізарныя адлегласьці — мільярды сьветлавых гадоў, так і кароткія — некалькі мэтраў, розныя сусьветы альбо розныя пункты часу^[3].