Мэдыцына

Мэдыцы́на (па-лацінску: Medicina) — вобласьць навуковай і практычнай дзейнасьці па дасьледаваньні нармалёвых і паталягічных працэсаў у арганізме чалавека, розных захворваньняў і паталягічных станаў, па захаваньні і ўмацаваньні здароўя людзей. Да сучаснай мэдыцыны адносіцца ня толькі навука здароўя, біямэдычныя дасьледаваньні й выкарыстаньне мэдычнай тэхнікі для дыягностыкі й лячэньня траўмаў і хваробаў, як правіла, з дапамогай лекаў альбо хірургічнага ўмяшаньня, але й такія віды тэрапіі, як псыхатэрапія, накладаньне зьнешніх шынаў, пратэзаваньне, біяпрэпараты, іянізуючае апраменьваньне й іншыя. Слова мэдыцына паходзіць ад лацінскага medicina, што перакладаецца як «мастацтва вылячэньня»^[1].

Статуя Асклепія — грэцкага бога мэдыцыны

Мэдыцына існуе некалькі тысячаў гадоў, на працягу большай часткай гісторыі мэдыцына ня мела навуковага базісу й часьцяком абапіралася на сувязь з рэлігійнымі й філязофскімі перакананьнямі мясцовай культуры. Напрыклад, старажытныя шаптуны ўжывалі травы для лячэньня хворага й прачытвалі малітвы за вылячэньне, або старажытныя філёзафы ўжывалі кровапусканьне ў адпаведнасьці з тэорыямі гумарызму. У апошнія стагодзьдзі, са зьяўленьнем сучаснай навукі, мэдыцына стала ў нейкай ступені спалучэньнем мастацтва й навукі. У той час як хірургічная тэхніка па сутнасьці зьяўляецца мастацтвам, якое базуецца на практыцы, веданьне таго, што адбываецца на вузавым і малекулярным узроўні ў тканках, узьнікае праз навуку.

Форма мэдыцыны, якая мела месца да навуковага падыходу, цяпер вядомая як традыцыйная або народная мэдыцына. Яна па-ранейшаму шырока выкарыстоўваецца разам або замест навуковай мэдыцыны. Напрыклад, зьвесткі пра эфэктыўнасьць акупунктуры зьяўляюцца зьменлівымі й непасьлядоўнымі^[2], але, як правіла, гэтая працэдура зьяўляецца бясьпечнай, калі зроблена адпаведным чынам падрыхтаваным практыкам^[3]. У адрозьненьне ад гэтага, лячэньне за межамі межаў бясьпекі й эфэктыўнасьці называецца ашуканствам.

Нягледзячы на тое, што мэдычныя тэхналёгіі й клінічны вопыт гуляе першарадную ролю ў сучаснай мэдыцыне, пасьпяховае вылячэньне працягвае патрабаваць ад лекара праяваў звычайных чалавечых пачуцьцяў і спачуваньня, вядомага як мэдычная тактоўнасьць^[4].

Глядзіце таксама

• Герыятрыя