Ньютан

Нью́тан (абазначаюць як Н, N) — адзінка вымярэньня сілы, вытворная адзінка сыстэмы СІ, названая ў гонар Сэра Ісака Ньютана за ягоны ўнёсак у клясычную мэханіку.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Ісак Ньютан.

Азначэньне

Ньютан — адзінка сілы ў сыстэме СІ, роўная сіле, неабходнай для таго, каб паскорыць цела масай 1 кіляграм да паскарэньня 1 м/с²:

${\displaystyle {\rm {1~N=1~{\frac {kg\cdot m}{s^{2}}}}}.}$

Кратныя і дзельныя адзінкі

Найменьні кратных і дзельных адінак утвараюць, дадаючы стандартныя прыстаўкі СІ да слова “ньютан”:

Кратныя				Дзельныя
велічыня	назва	пазначэньне		велічыня	назва	пазначэньне
101 Н	дэканьютан	даН	daN	10-1 Н	дэцыньютан	дН	dN
102 Н	гэктаньютан	гН	hN	10-2 Н	сантыньютан	сН	cN
103 Н	кіляньютан	кН	kN	10-3 Н	міліньютан	мН	mN
106 Н	мэганьютан	МН	MN	10-6 Н	мікраньютан	мкН	µN
109 Н	гіганьютан	ГН	GN	10-9 Н	нананьютан	нН	nN
1012 Н	тэраньютан	ТН	TN	10-12 Н	піканьютан	пН	pN
1015 Н	пэтаньютан	ПН	PN	10-15 Н	фэмтаньютан	фН	fN
1018 Н	экзаньютан	ЭН	EN	10-18 Н	аттаньютан	аН	aN
1021 Н	зэтаньютан	ЗН	ZN	10-21 Н	зэптаньютан	зН	zN
1024 Н	ётаньютан	ІН	YN	10-24 Н	ёктаньютан	іН	yN

Прыклады

• 1 Н ёсьць сіла зямнога прыцягненьня, што ўзьдзейнічае на аб'ект масай каля 102 г (1/9,8}} кг) (напрыклад, маленькі яблык).
• На паверхні Зямлі, цела масай 1 кг узьдзейнічае на апору з сілай 9.81 Н. Прыбліжэньне, што 1 кг адпавядае прыкладна 10 Н часам выкарыстоўваюць у паўсядзённым жыцьці і інжынэрных разьліках, што не патрабуюць высокай дакладнасьці.
• Зямное прыцягненьне для чалавека масай 70 кг прыкладна роўнае 687 Н.