Нікому

«Нікому» — паэма Янкі Купалы, напісаная ў 1906 годзе і ўпершыню апублікаваная ў 1926 годзе.^[1].

«Нікому»
Ілюстрацыя М. Басалыгі да паэмы «Нікому»
Жанр:	паэма
Аўтар:	Янка Купала
Мова арыгіналу:	беларуская мова
Год напісаньня:	1906
Публікацыя:	1926
Электронная вэрсія

У аснове паэмы — пачутае Купалам зімой 1906 году ў час працы на бровары ў вёсцы Яхімоўшчына ад селяніна В. Л. Парфёна апавяданьне пра жорсткасьць былога мясцовага пана, які загубіў жыцьцё маладога хлопца і дзяўчыны.

Паэт ад імя старога селяніна распавядае пра трагічны выпадак. Пакахаліся вясковы хлопец Тамаш зь дзяўчынай Аленай. Пайшлі ў двор да пана прасіць дазволу згуляць вясельле. Дазвол быў дадзены, але «Аленку-красуню пан на воку меў». Далейшае дзеяньне быццам бы палярызуецца паказам дзьвюх проіцілеглых карцінаў: вясельля ў вёсцы і панскага гульбішча ў двары. П’янаму панскаму зброду захацелася глуму, зьдзеку і ўцехі. Дзесяць гайдукоў кінуліся выконваць загад пана: забраць зь вясельля маладую «на гулі» ў панскі двор. На шляху гвалтаўнікоў стаў Тамаш. У парыве адчаю і безвыходнасьці Тамаш сякерай забівае сваю каханую: лепш няхай прыме сьмерць, чым будзе над ёй глуміцца «распасьвены зьвер».

Структурна твор арганізаваны складана: кожная з 14 часткаў паэмы складаецца з 5 строфаў, у якіх эмацыянальна-зрокава ўзнаўляецца асобная сцэнка-карціна. Тым самым Я. Купала пазьбягае манатоннасьці, традыцыйнай расьцягнутасьці. Апавядальнасьць набывае напружаны вонкавы і ўнутраны драматызм.^[2]