Сьнег (раман)

«Сьнег» (па-турэцку: Kar) — раман турэцкага пісьменьніка Архана Памука. Упершыню апублікаваны на турэцкай мове ў 2002 годзе.

Сьнег
па-турэцку: Kar
Засьнежаны помнік Ататурку ў Сарыкамышы(ru), правінцыя Карс, Турэччына
Жанр:	раман
Аўтар:	Архан Памук
Мова арыгіналу:	турэцкая
Год напісаньня:	1999—2001
Публікацыя:	2002
Папярэдні твор:	пуста[d]

Апісаньне

Паводле аўтара, уся кніга зьяўляецца сумесьсю трагедыі і фарсу, іроніі і драмы, сьмеху і сьлёз^[1]. Дзеяньне раману адбываецца ў 1990-х гадах^[2]. Спачатку гісторыя распавядаецца пераважна ад трэцяй асобы з пункту гледжаньня Ка, галоўнага героя. Нягледзячы на гэта, часам дае аб сабе ведаць і апавядальнік, які ўсё ведае. Ён прадстаўляецца сябрам Ка, што распавядае яго гісторыю на аснове дзёньнікаў і перапіскі Ка. Гэты апавядальнік часам дае чытачу інфармацыю, якую Ка на той момант яшчэ ня ведае, ці прадвяшчае наступныя падзеі гісторыі. Пазьней мы даведваемся, што апавядальніка клічуць Архан і ён зьяўляецца пісьменьнікам. У канцы раману апавядальнік сам становіцца дзеючай асобай.

Месцам дзеяньня абраны горад Карс(be) (у адрозьненьне ад большасьці раманаў Памука, якія разгортваюцца ў Стамбуле^[3]). Гэты горад не падобны да іншых турэцкіх гарадоў, бо пасьля шматгадовай прыналежнасьці(be) Расейскай імпэрыі ён захаваў унікальную для Турэччыны архітэктуру^[4].

На турэцкай мове мянушка галоўнага героя Ка (утворана ад ініцыялаў яго поўнага імя, Керым Алакушоглу), горад Карс і назва раману (па-турэцку: Kar) сугучныя.

Зьмест

Ка — паэт, які вяртаецца ў Турэччыну пасьля 12 гадоў палітычнага выгнаньня ў Германіі. Ён адправіўся ў Карс па некалькіх прычынах: па-першае, як журналіст, па просьбе стамбульскага знаёмага журналіста для расьсьледаваньня серыі самагубстваў юных дзяўчат; па-другое, у надзеі сустрэць жанчыну, якую ён ведаў. Цяжкі сьнег прыкладна на тры дні адразае Карс ад зьнешняга сьвету. За гэтыя тры дні Ка гутарыць з такімі людзьмі, як былы камуніст, прыхільнік сьвецкай улады, фашысцкі нацыяналіст, верагодны ісламскі экстрэміст, умераныя ісламскія дзеячы, маладыя курды, вайскоўцы(be), супрацоўнікі сакрэтнай службы ды паліцыі, актор-рэвалюцыянер. Падчас вымушанай ізаляцыі гораду ў Карсе адбываецца вайсковы пераварот.

Асноўнай тэмай кнігі зьяўляецца ўзаемадзеяньне секулярызму ды рэлігіі, але ў рамане ёсьць і адсылкі да ўсёй гісторыі Турэччыны дваццатага стагодзьдзя. Паводле выказваньня аўтара, галоўны герой апынуўся заціснутым паміж эўрапейскімі ідэаламі і рэаліямі Турэччыны^[5].

Узнагароды і прэміі

• 2005 — Прэмія Медычы(en) за лепшы замежны твор
• 2005 — кароткі сьпіс Прэміі «Індэпендэнт» за перакладную прозу(en)
• 2006 — Міжземнаморская прэмія(en) за лепшы замежны твор