Томас (дакумэнт)

То́мас (па-грэцку: τόμος) — загад, дэкрэт прадстаяцеля памеснай праваслаўнай царквы па пэўных істотных пытаньнях царкоўнага ладу. Шляхам наданьня томасу пэўнай частцы «мацярынскай» (кірыярхальнай) царквы афіцыйна абвяшчаецца аўтаномія ў кіраваньні або аўтакефалія. Пасьля наданьня томасу пра аўтакефалію прадстаяцеля Царквы ўносяць у дыптых і пачынаюць згадваць на літургіі.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Томас (неадназначнасьць).

Томас пра аўтакефалію Праваслаўнай Царквы Ўкраіны

Прыклады томасаў

7 чэрвеня 1923 року Патрыярх Канстантынопальскі Мялеці IV надаў томас з мэтаю абвяшчэньня прыняцьця Эстонскай праваслаўнай царквы ў юрысдыкцыю Канстантынопальскага патрыярхату і наданьня ёй аўтаноміі^[1].

13 лістапада 1924 року Патрыярх Канстантынопальскі Рыгор VII надаў томас пра прызнаньне Праваслаўнай царкве ў Польшчы аўтакефальнаю"^[2].

13 сакавіка 1945 року Баўгарская праваслаўная царква атрымала томас, падпісаны Патрыярхам Бэньямінам I і сынодам Канстантынопальскай Царквы, якім скасоўвалася схізма і вызнавалася аўтакефалія тысячагадовай Баўгарскай праваслаўнай царквы.

2 сьнежня 1994 року маскоўскі патрыярх Аляксій II надаў томас з дараваньнем аўтаноміі Малдоўскай праваслаўнай царкве.

27 жніўня 1998 року Канстантынопальскі патрыярх Барталямэй I выдаў томас пра наданьне аўтакефаліі Праваслаўнай царкве Чэскіх земляў і Славаччыны"^[3][4][5].

6 студзеня 2019 року Канстантынопальскі патрыярх Барталямэй I надаў томас пра аўтакефалію Праваслаўнай царквы Ўкраіны.