Цеплавы рухавік

Цеплавы́ рухаві́к — прыстасаваньне бесьперапыннага дзеяньня, якое атрымоўвае энэргію ў форме цяпла, якое затым перадаецца навакольлю ў форме работы і, у абавязковым парадку, у форме цяпла.

Прынцыповая схема цеплавога рухавіка

Схематычна цеплавы рухавік можна ўявіць як тры тэрмадынамічныя сыстэмы: дзьве зь іх зьяўляюцца крыніцамі цяпла, а адна — рабочым целам. Падчас тэрмадынамічнага працэсу рабочае цела адтрымоўвае цяпло ад гарачай крыніцы, далей частка цяпла пераўтвараецца ў мэханічную работу, а астатняя аддаецца другой (халоднай) крыніцы цяпла. У цеплавым рухавіку заўсёды зьдзяйсьняецца просты тэрмадынамічны цыкль (цыкль, у якім да рабочага цела падводзіцца большая колькасьць цеплыні пры большай тэмпэратуры, а адводзіцца меншая пры больш нізкай тэмпэратуры. Розьніца гэтых цяплынь роўная зьдзейсьненай рабоце).

Тэорыя

Работа, якая зьдзяйсьняецца рухавіком, роўная:

${\displaystyle A=\left|Q_{H}\right|-\left|Q_{X}\right|}$, дзе:

• ${\displaystyle Q_{H}}$ — колькасць цеплыні, атрыманая ад награвальніка,
• ${\displaystyle Q_{X}}$ — колькасць цеплыні, аддадзеная ахаладжальніку.

Каэфіцыэнт карыснага дзеяньня (ККДз) цеплавога рухавіка разлічваецца як адносіны работы, якая зьдзяйсняецца рухавіком, да колькасьці цеплыні, атрыманай ад награвальніка: ${\displaystyle \eta ={\frac {\left|Q_{H}\right|-\left|Q_{X}\right|}{\left|Q_{H}\right|}}=1-{\frac {\left|Q_{X}\right|}{\left|Q_{H}\right|}}}$

Частка цеплыні пры перадачы непазьбежна губляецца, таму ККДз рухавіка меней за 1. Максымальна магчымы ККД мае рухавік Карно. ККД рухавіка Карно залежыць толькі ад абсалютных тэмпэратур награвальніка(${\displaystyle T_{H}}$) і халадзільніка(${\displaystyle T_{X}}$):

${\displaystyle \eta _{K}={T_{H}-T_{X} \over T_{H}}=1-{T_{X} \over T_{H}}}$

Вонкавыя спасылкі

Цеплавы рухавік — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў