From Wikipedia, the free encyclopedia
25 мая 2020 года афраамерыканец Джордж Флойд памёр у выніку спынення сэрца, выкліканага інтаксікацыяй ужытым ім раней фентанілам у спалучэнні з гвалтоўнымі дзеяннямі паліцэйскага з Мінеапаліса Дэрэка Шовіна, што прыціснуў яму каленам шыю і пратрымаў яго так больш за 7 хвілін, пакуль Джордж ляжаў на дарозе тварам уніз[1][2]. Паліцыянты Томас Лейн і Дж. Аляксандар Куенг таксама дапамагалі трымаць Флойда, тады як паліцэйскі Ту Тао стаяў побач і глядзеў[3]. Падзеі адбыліся падчас арышту Флойда па падазрэнні ў аплаце пакупак у краме падробленым чэкам[4]. Інцыдэнт запісаны некалькімі назіральнікамі на тэлефоны[5]. Відэазапісы, на якіх Флойд неаднаразова казаў: «Я не магу дыхаць», хутка распаўсюджваліся ў сацыяльных медыя і трансляваліся СМІ. Чатыры датычных паліцэйскіх былі звольнены на наступны дзень [6]. Федеральное бюро расследаванняў пачало расследаванне інцыдэнту па просьбе аддзела паліцыі Мінеапаліса, тады як Бюро крымінальнага пераследу Мінесоты разглядала, ці былі дапушчаны парушэнні законаў Мінесоты[7]. Забойства Флойда параўноўваюць з забойствам Эрыка Гарнера 2014 года, які паўтараў «Я не магу дыхаць», і якога задушылі афіцэры, што праводзілі арышт няўзброенага чарнаскурага мужчыны[1].
Як стала вядома пазней, Флойд і Шовін ранней працавалі разам у научным клубе вышыбаламі[8]
Неўзабаве пасля 8 гадзін вечара 25 мая, у Дзень памінання, супрацоўнікі дэпартамента паліцыі Мінеапаліса адрэагавалі на паведамленне пра тое, што адбываецца злачынстве, звязанае з падробленымі дакументамі на Чыкага Авеню Поўдзень. Згодна з WCCO-TV, мелася на ўвазе, што Флойд «спрабаваў выкарыстаць падробленыя дакументы ў найбліжэйшай гастраноме». Па даных паліцыі, Флойд знаходзіўся ў машыне і «быў пад нейкім уздзеяннем». Прадстаўнік дэпартамента паліцыі сказаў, што афіцэры загадалі яму выйсці з машыны, пасля чаго ён супраціўляўся арышту[2][15].
У той час як паліцыя першапачаткова сцвярджала, што Флойд супраціўляўся арышту, відэа назірання з найблізкага крамы «паказвае, што паліцэйскія спакойна яго затрымліваюць»[16].
Па даных паліцыі Мінеапаліса, афіцэры «змаглі надзець на падазраванага кайданкі і адзначылі, што ён, меркавана, мае праблемы са здароўем. Супрацоўнікі выклікалі хуткую дапамогу»[15]. Паводле Міністэрства пажарнай аховы Мінеапаліса, медработнікі перамясцілі Флойда з месца здарэння, рабілі масаж грудной клеткі і рабілі іншыя выратавальныя меры для мужчыны[17]. Флойд быў дастаўлены ў медыцынскі цэнтр, дзе ён быў абвешчаны мёртвым[18]. Паводле заявы паліцыі Мінеапаліса, у гэтым інцыдэнце зброя не выкарыстоўвалася[15].
Частка арышту была знята назіральнікам і апублікавана на Facebook Live[15][19]. У пачатку відэа Флойд ужо быў прыціснуты тварам да зямлі, а афіцэр Шовін трымаў калена на яго шыі[1][5][20]. Флойд шматразова нагадвае Шовіну: «Калі ласка» і «Я не магу дыхаць», адначасова выдаючы стогн і рыданні[21]. Невядомы за кадрам кажа паліцыянтам: «Вы яго ўжо затрымалі. Дайце яму магчымасць дыхаць»[22].
Пасля таго, як Флойд кажа: «Я хутка памру», Шовін загадвае яму «расслабіцца»[20]. Паліцыя пытаецца затрыманага: «Што ты хочаш?». Флойд паўтарае: «Я не магу дыхаць»[23] і працягвае: «Калі ласка … калена на маёй шыі, я не магу дыхаць». Паліцыянты загадваюць Флойду «ўстаць і сесці ў машыну»[24], на што сілавік адказвае: «Я так і зраблю … Я не магу рухацца». Флойд таксама крычыць: «Мама!». Ён жа кажа: «Баліць жывот, баліць шыя, баліць усё», і просіць вады. Паліцыя не рэагуе на гэта. Флойд моліць: «Не забівай мяне»[25].
У Флойда ідзе кроў з носа[15]. Яшчэ адзін назіральнік паведамляе паліцыі, што затрыманы не супрацівіцца арышту[1]. Паліцыя паведамляе, што Флойд «сказаў, што адчувае сябе добра», а назіральнік заяўляе, што той «не ў парадку»[26].
У рэшце рэшт Флойд перастаў рухацца, але Шовін не прыбірае калена з яго шыі[5][20]. Назіральнікі просяць прыбраць калена і праверыць пульс Флойда[1][15]. Голас за кадрам пытаецца: «Яны яго забілі?»[10].
Затым прыбыла хуткая дапамога; Шовін дагэтуль трымаў калена, пакуль медыкі не паклалі Флойда на насілкі. Яго загружаюць у хуткую дапамогу і вязуць[15][25][26]. Назіральнік за кадрам кажа, што паліцыя «проста забіла» Флойда[20]. Шовін трымаў калена на шыі Флойда па меншай меры сем хвілін, у тым ліку 4 хвіліны пасля таго, як Флойд перастаў рухацца[27][28].
26 мая аўтобусны прыпынак на месцы гібелі Флойда на Чыкагскім праспекце стаў імправізаваным помнікам яму з плакатамі і ўспамінамі руху Black Lives Matter[29]. Шматтысячны натоўп прайшоў да трэцяй акругі паліцыі Мінеапаліса[30][31][32].
Пратэст пачаўся мірна, але пасля перарос у сутыкненні, паліцэйскі ўчастак аблілі фарбай і закідалі камянямі[33]. Затым невялікая група пратэстуючых пачала граміць 3-ці ўчастак паліцыі[34]. Каля 20:00 паліцыянты ў экіпіроўцы спецназа абстралялі натоўп капсуламі з пяском і хімічнымі рэактывамі[35].
Пратэсты працягваліся ў сераду, 27 мая, у тым ліку на Чыкагскім праспекце і каля 3-га ўчастка. З 18:00 паліцыя пачала ўжываць хімічныя газавыя бомбы і страляць па пратэстантам гумовымі кулямі[36][37]. Падчас пратэстаў адзін чалавек быў застрэлены, паліцыя затрымала аднаго падазраванага[38][39][40].
Акцыі пратэсту прайшлі ў Лос-Анджэлесе 27 мая, дзе 500—1000 пратэстуючых блакавалі абодва кірункі трасы I-5 каля горада[41].
27—29 мая акцыі пратэсту таксама прайшлі ў Лос-Анджэлесе, Каліфорніі, Мемфісе (штат Тэнэсі), Сент-Поле (сталіцы штата Мінесота), Нью-Ёрку, Дэнверы (штат Каларада), Альбукерке (штат Нью-Мексіка), Луісвілля (штат Кентукі), Фініксе (штат Арызона), Калумбусе (штат Агаё); былі затрыманы дзясяткі чалавек, некалькі чалавек атрымалі агнястрэльныя раненні[41].
У Мінесоце і Сент-Поле былі ўведзены рэжымы надзвычайнай сітуацыі тэрмінам на 72 гадзіны.
На фоне пратэстаў губернатар Мінесоты Цім Уолз, у адпаведнасці з прашэннем мэра Мінеапаліса Джэйкаба Фрэя, прыцягнуў для падтрымання парадку ў Мінеапалісе, Сент-Поле і прылеглых раёнах больш за 500 байцоў Нацыянальнай гвардыі ЗША .
Як заявіў Прэзідэнт ЗША Дональд Трамп у Твітэры[42]:
«Я не магу застацца ў баку і проста глядзець на тое, што адбываецца ў вялікім амерыканскім горадзе Мінэапаліс. Поўная адсутнасць лідарства. Ці слабы мэр — левы радыкал Джейкоб Фрэй — возьме сітуацыю пад кантроль, ці я адпраўлю Нацыянальную гвардыю, каб усё зрабіць як трэба. Гэтыя бандыты апаганьваюць памяць Джорджа Флойда, і я не дазволю адбывацца такому. Я толькі што размаўляў з губернатарам штата Цімам Уолзам і сказаў яму, што вайскоўцы ў яго распараджэнні. У выпадку любых складанасцяў мы возьмем кантроль на сябе, але калі пачынаецца марадзёрствы, пачынаецца і стральба.»
30 мая ў акрузе Фултан (Атланта) быў уведзены рэжым надзвычайнага здарэння з-за пратэстаў[43].
Эксперты па ўжыванні сілы паліцыяй асудзілі дзеянні Шовіна. Мілан Масон, былы паліцыянт і дырэктар Цэнтра па забеспячэнні правапарадку і крымінальнага правасуддзя пры Тэхнічным каледжы Хенепіна сказаў, што адной з тэхнік, паказаных на відэа, паліцэйскіх навучаліся па меншай меры да 2016 года, а таксама дадаў: «Як толькі [паліцэйскі] кантралюе сітуацыю, вы вызваляецеся. Вось што значыць прымяненне сілы: вы карыстаецеся яе да таго часу, пакуль пагроза не спыніцца»[44].
Праз два дні пасля смерці Флойда мэр Мінеапаліса Джейкоб Фрэй адзначыў расавы характар смерці Флойда і заклікаў прыцягнуць Шовіна да крымінальнай адказнасці[45][46]. Прадстаўніца Кангрэса ад Мінесоты Ільхана Амар заклікала правесці федэральнае расследаванне інцыдэнту[2].
Трамп даручыў Мінюсту і ФБР паскорыць расследаванне справы. Генпракурор Уільям Бар інфармавала Трампа аб ходзе справы. Мэр Мінеапаліса Джейкоб Фрэй стварыў аб’яднаную камісію для расследавання абставінаў гібелі Флойда.
29 мая Дэрэк Шовін быў арыштаваны і абвінавачаны ў забойстве трэцяй ступені — ненаўмысным забойстве, звязаным з ужываннем сілы[47]. У чэрвені 2021 года яго пакаралі 22 гадамі і 6 месяцамі зняволення[48].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.