Беларусь і НАТА

Адносіны НАТА і Рэспублікі Беларусь накіраваны на захаванне бяспекі і рэалізацыі агульных інтарэсаў па індывідуальнай праграме партнёрства^[1][2]. Галоўным каардынуючым органам працэсу дасягнення мэт кантактаў «Беларусь — НАТА» з’яўляецца Дэпартамент міжнароднага ваеннага супрацоўніцтва беларускага ваеннага ведамства^[2].

Беларусь і НАТА
НАТА Беларусь

Гісторыя

У 1995 годзе Беларусь далучылася да праграмы НАТА «Партнёрства дзеля міру»^[1][3]. У 1997 годзе краіна прыняла ўдзел у праграме індывідуальнага партнёрства^[4]. З 1998 года Беларусь мае ўласнае дыпламатычнае прадстаўніцтва ў НАТА^[2].

У студзені 2006 года Беларусь і НАТА зацвердзілі першы пакет дакументаў аб партнёрстве, у складзе 21 мэты і ацэначнага дакумента^[2][5].

У 2010 годзе Мінск падтрымаў місію ISAF у Афганістане ў паветранай прасторы^[6]. Беларусь заключыла з НАТА пагадненне аб чыгуначным транзіце, стаўшы часткай Паўночнай размеркавальнай сеткі, па якой ажыццяўляўся транзіт неваенных грузаў у Афганістан у рамках аперацыі міжнародных сіл садзейнічання і бяспекі. У 2013 годзе было заключана дадатковае пагадненне, якое пашырае ўмовы папярэдніх дамоўленасцяў аб транзіце бранятэхнікі краін НАТА^[7].

У ліпені 2012 года (падоўжаны ў 2014^[2]) быў зацверджаны новы пакет на 16 мэтаў. У рамках іх бакамі рэгулярна праводзіліся вучэбна-палявыя зборы з пастаянным і пераменным складам міратворчай роты 103-й гвардзейскай асобнай мабільнай брыгады, а таксама курсы па англійскай мове і асноў міратворчай дзейнасці ў Ваеннай акадэміі Рэспублікі Беларусь^[5].

У 2014 годзе адбыўся візіт у штаб-кватэру НАТА ў Бруселі беларускай дэлегацыі на чале з начальнікам дэпартамента міжнароднага ваеннага супрацоўніцтва міністэрства абароны. Было ўзгоднена партнёрства на 2014—2015 гады ў рамках «Працэсу планавання», ацэнены сілы праграмы «Партнёрства дзеля міру» і перспектывы развіцця супрацоўніцтва^{[5][8][9][10][11][12]}.

Канфлікты

Адносіны Рэспублікі Беларусь з НАТА і заходнімі дзяржавамі ў цэлым застаюцца складанымі. У 1999 годзе на фоне бамбардзіровак Югаславіі адносіны былі замарожаны^[13]. Першае сур’ёзнае абвастрэнне адбылося пасля прэзідэнцкіх выбараў 2006 года^[3]. Наступны віток супрацьстаяння адбыўся ў 2020—2021 гадах на фоне беларускіх пратэстаў, інцыдэнтам з самалётам Ryanair і нарошчвання ваеннай групоўкі НАТА вакол беларускіх межаў^[14].

Гл. таксама

• Міжнароднае ваеннае супрацоўніцтва Рэспублікі Беларусь
• Савет Еўраатлантычнага Супрацоўніцтва