Беларус (карціна)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Беларус (значэнні).

Беларус — карціна Ільі Яфімавіча Рэпіна, напісаная алеем у 1892 годзе ў Здраўнёве.

Ілья Рэпін
Беларус. 1892
Белорус
Матэрыял	Палатно
Тэхніка	алей
Памеры	102 × 71,5 см
Дзяржаўны Рускі музей, Расія
(інв. Ж-4009)

Перадгісторыя стварэння

У суседняй са Здраўнёва вёсцы Сахарава жыла шматдзетная сям’я. Старэйшага сына звалі Сідарам. У дзяцінстве ён захварэў, на твары выступілі нарывы, якія не ўдавалася вылечыць. Маці Сідара пасля наведвання мясцовай знахаркі намазала сынаў твар ртуццю. Відавочна, ад пары ядавітага метала хлопец аслеп. У 1892 годзе, прыкладна праз 10 год, зрок без аніякага лячэння вярнуўся. Гэтая гісторыя разышлася па ваколіцах. Рэпін захацеў пабачыць Сідара.^[1]

Гісторыя стварэння і далейшы лёс

Карціна напісана летам 1892 года за тры дні.

Рэпін пісаў пра сваю мадэль:

За ракой, насупраць нас, жыў селянін Сідар Шавура, ён пазіраваў мне, стоячы на паветры перад акном маёй майстэрні. Шавуры - сям'я з некалькіх братоў і сясцёр. Сідар, як старэйшы брат, ўспадкаваў старшынство пасля смерці бацькі; дом жа быў заможны, прыстойны ... са слоў меншага брата, Сідар ведаў на памяць шмат вершаў Лермантава, Пушкіна і гучна з пачуццём спяваў іх нават у поле і па дарозе[2]

.

На сённяшні дзень карціна захоўваецца ў Рускім музеі Санкт-Пецярбурга.

Карціна на паштовай марцы

Сядзіба Рэпіна ў Здраўнёва на паштовай марцы Беларусі

31 кастрычніка 1994 года Белпошта выпусціла марку-счэпку з выявай карціны наміналам 1000х2 беларускіх рублёў. № маркі каталога Рэспубліцы Беларусь — 82-82^[3], № каталога Michel 76-77.