Мы выйдзем шчыльнымі радамі

Мы выйдзем шчыльнымі радамі — гімн Беларускай Народнай Рэспублікі, словы Краўцова Макара, музыка Уладзіміра Тэраўскага.

Мы выйдзем шчыльнымі радамі
Мы выйдзем шчыльнымі радамі
My vyjdziem ščylnymi radami
Аўтар слоў	Краўцоў Макар, 30 кастрычніка 1919
Кампазітар	Уладзімір Тэраўскі, 1919
Мова гімна	беларуская
Дата публікацыі	некарэктная дата (юліянскі не выкарыстоўваецца пасля 1918-01-26)
Краіна	Беларуская Народная Рэспубліка
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інструментальны запіс гімна

Гісторыя

Верш Макара Краўцова «Ваяцкі марш» апублікаваны 30 кастрычніка 1919 года ў газеце «Беларусь», музыку гімна напісаў Уладзімір Тэраўскі. Як гімн Беларускай Народнай Рэспублікі прыняты ў 1920 годзе, калі дзяржава дэ-факта ўжо не існавала, а яе кіраўніцтва знаходзілася ў выгнанні.

У «Беларускім спеўніку» (1921)^[1] Уладзіміра Тэраўскага радок «Штандарт наш бел-чырвона-белы» заменены на «Свабодны сцяг, штандарт чырвоны». Ноты выдання набіраліся раней, яно рыхтавалася ў 1920 годзе секцыяй Беларускай вайсковай камісіі, таму на загад цэнзараў згадку бел-чырвона-белы сцяга друкарня зафарбавала чорным.

Гімнам актыўна карысталіся арганізацыі беларускай дыяспары, якія стаялі на незалежніцкіх пазіцыях.

У 1991 годзе, пасля аднаўлення незалежнасці Беларусі, было прапанавана зрабіць «Ваяцкі марш» дзяржаўным гімнам, разам з аднаўленнем герба «Пагоня» і бел-чырвона-белага сцяга як дзяржаўных сімвалаў. З публічным зваротам наконт гэтага выступілі вядомыя літаратары Васіль Быкаў, Алесь Адамовіч і Рыгор Барадулін^[2].

Сёння марш мае пэўную папулярнасць у асяродку беларускай дэмакратычнай апазіцыі і рэгулярна называецца сярод альтэрнатыў афіцыйнаму гімну Беларусі^[3][4].

У 2020 годзе гімн увайшоў у патрыятычны музычны альбом «Годныя песні» Вольнага хору^[5]. Актыўна выкарыстоўваецца ў час пратэстаў 2020—2021 гадоў у Беларусі.

• Стваральнікі
• 
  Макар Краўцоў, словы
• 
  Уладзімір Васілевіч Тэраўскі, музыка

Тэкст

Першапачатковы

Мы выйдзем шчыльнымі радамі… (запіс кірыліцай) Мы выйдзем шчыльнымі радамі На вольны родны свой прастор. Хай воля вечна будзе з намі, А гвалту мы дамо адпор! Няхай жыве магутны, сьмелы Наш беларускі вольны дух. Штандар наш бел-чырвона-белы, Пакрый сабой народны рух. На бой! За шчасьце і за волю Народу слаўнага свайго! Браты, цярпелі мы даволі, На бой — усе да аднаго! Імя і сілу беларуса Няхай пачуе й убачыць той, Хто сьмее нам нясьці прымусы І першы выкліча на бой. Браты, да шчасьця мы падходзім: Хай гром грыміць яшчэ мацней! Ў крывавых муках мы народзім Жыцьцё Рэспублікі сваей!

My vyjdziem ščylnymi radami (запіс лацінкай) My vyjdziem ščylnymi radami Na volny rodny svoj prastor. Chaj vola viečna budzie z nami, A hvałtu my damo adpor! Niachaj žyvie mahutny, śmieły Naš biełaruski volny duch; Štandar naš bieł-čyrvona-bieły, Pakryj saboj narodny ruch! Na boj! Za ščaście i za volu Narodu słaŭnaha svajho! Braty, ciarpieli my davoli. Na boj! — Usie da adnaho! Imia i siłu biełarusa Niachaj pačuje j bačyć toj, Chto śmieje nam niaści prymusy I pieršy vykliča na boj. Braty, da ščaścia my padchodzim: Chaj hrom hrymić jašče macniej! Ǔ kryvavych mukach my narodzim Žyćcio respubliki svajej!

Варыяцыі

Мы выйдзем шчыльнымі радамі
На вольны родны наш прастор.
Хай воля вечна будзе з намі,
А гвалту мы дамо адпор!

Хай аджыве закамянелы
Наш беларускі вольны дух;
Штандар наш бел-чырвона-белы,
Пакрыў сабой народны рух!

На бой! За шчасце і за волю
Народу слаўнага свайго!
Браты, цярпелі мы даволі.
На Волю! — усе да аднаго!

Імя і сілу беларуса
Няхай пачуе й бачыць той,
Хто смее нам нясці прымусы
І першы выкліча на бой.

Браты, да шчасця мы падходзім:
Хай гром грыміць яшчэ мацней!
У крывавых муках мы адродзім
Жыццё Рэспублікі сваей!