Гета ў Целяханах

Гета ў Целяханах (ліпень—жнівень 1941) — яўрэйскае гета, месца прымусовага перасялення яўрэяў гарадскога пасёлка Целяханы Івацэвіцкага раёна і бліжэйшых населеных пунктаў падчас Халакосту.

Помнік забітым ва ўрочышчы Грэчышча.

Гісторыя

Да пачатку вайны яўрэі складалі амаль палову насельніцтва Целяхан, уключаючы яўрэяў-бежанцаў з Польшчы^[1]. Паселішча было захоплена вермахтам 27 чэрвеня 1941 года. Акупацыя доўжылася да 10 ліпеня 1944 года^[2][3]. З мясцовых габрэяў толькі нешматлікія (у асноўным, моладзь), паспелі сысці на ўсход.

Рэалізуючы нацысцкую праграму знішчэння яўрэяў, немцы арганізавалі ў мястэчку гета^[4]. Раніцай 7 (6^[5]) жніўня 1400^[6] (1200^[7]) яўрэяў расстралялі ва ўрочышчы Грэчышча (ля дарогі Целяханы—Выганашчы)^[1][5][6]. Пазней яшчэ 500 чалавек расстраляны на вуліцы Янкі Купалы^[6].

Усяго ў Целяханах былі забітыя каля 2000 (больш за 1200^[5]) прадстаўнікоў нацыянальнасці^[1].

Памяць

У цяперашні час ахвярам генацыду яўрэяў у Целяханах устаноўлены два помнікі. У 2021 годзе, 17 чэрвеня, на месцы забойства 500 габрэяў быў усталяваны новы помнік на месцы старога.