Джакама дэла Порта

Джакама дэла Порта (італ.: Giacomo della Porta, 1533, Парлеца — 1602, Рым) — італьянскі архітэктар.

Джакама дэла Порта
Giacomo della Porta
Дата нараджэння	1532[1][2]
Месца нараджэння	Парлеца[d], правінцыя Кома, Ламбардыя
Дата смерці	3 верасня 1602(1602-09-03)[3][4][…]
Месца смерці	Рым, Папская вобласць[2][5]
Працы і дасягненні
Працаваў у гарадах	Рым, Фраскаці
Архітэктурны стыль	Архітэктура Адраджэння, маньерызм, архітэктура барока
Найважнейшыя пабудовы	Іль-Джэзу, купал сабора Святога Пятра
Уплыў	Мікеланджэла Буанароці і Джакама да Віньёла
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся ў Ламбардыі, асноўныя пабудовы стварыў у Рыме і Папскай вобласці. Вучыўся ў Мікеланджэла і да Віньёлы. Пасля іх смерці яму прыпадае сканчаць некаторыя іх працы, пры гэтым дэла Порта працягвае барочныя тэндэнцыі, вызначаныя Віньёлай. Так, Порта змяніў некаторыя прапорцыі купала сабора Св. Пятра ў праекце Мікеланджэла. Пра фасад Іль-Джэзу сучасны даследчык піша: «У той час як Віньёла прапануе прамавугольны цэнтр з дапаможнымі крыламі, дэла Порта стварае крэшчэнда, вылучаючы галоўны партал уварваннем франтона ў франтоне і сцягвае ўсе нішы да цэнтральнай вобласці, пакідаючы вонкавыя крылы голымі»^[6]. Характэрна разнастайнасць дэкаратыўных элементаў — валют, пілястр, паўкалон.

Да самастойных прац Порты адносяцца шматлікія свецкія і царкоўныя пабудовы, а таксама некалькі рымскіх фантанаў.

Асноўныя пабудовы

• Іль-Джэзу (сумесна з Віньёлай)
• Рымскі ўніверсітэт Ла Сапіенца
• Сан-Луіджы-дэі-Франчэзі (фасад)
• Фантан чарапах (праект)
• Трыніта-дэі-Монці
• Віла Альдабрандзіні
• Санта-Марыя-дэі-Монці

• 
• 
• 
• 
• 

Зноскі

1. RKDartists Праверана 5 верасня 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
2. Národní autority České republiky Праверана 8 чэрвеня 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
3. Giacomo Della Porta // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776'></a>
4. Giacomo della Porta // RKDartists Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
5. Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL Праверана 13 снежня 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q64'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q41640909'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q496126'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19276262'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q324303'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q98818'></a>
6. M. W. Cole. Sixteenth-Century Italian Art. Blackwell Publishing, 2006. — P.379.