Арыён (касмічны карабель)

«Арыё́н», MPCV (англ.: Multi-Purpose Crew Vehicle — шматмэтавы пілатуемы карабель) — шматмэтавы часткова шматразовы транспартны касмічны карабель ЗША, які распрацоўваўся з сярэдзіны 2000-х гадоў у рамках праграмы «Сузор’е». Мэтай гэтай праграмы было вяртанне амерыканцаў на Месяц, а карабель «Арыён» прызначаўся для дастаўкі людзей і грузаў на Міжнародную касмічную станцыю (МКС) і для палётаў да Месяца, а таксама да Марса ў далейшым^[1]. У калязямных палётах «Арыён» павінен прыйсці на змену касмічным чоўнам «Спейс шатл», якія завяршылі палёты ў 2011 годзе^[2], а ў будучыні забяспечыць высадку чалавека на Марс^[3]. Першапачаткова ў дакументах НАСА карабель называўся CEV (Crew Exploration Vehicle — пілатуемы даследчы карабель). Затым карабель атрымаў афіцыйную назву ў гонар вядомага сузор’я — «Арыён»^[4].

Пра праект ядзерна-імпульснага касмічнага карабля гл. МКА Арыён.

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Арыён.

Арыён
"Orion" Multi-Purpose Crew Vehicle
Касмічны апарат «Арыён» у космасе (Малюнак НАСА)
Заказчык	НАСА
Вытворца	Lockheed Martin
Задачы	Дастаўка грузаў і экіпажа на МКС Пілатуемыя палёты да Месяца і Марса.
Ракета-носьбіт	SLS Delta IV Heavy (выпрабавальны палёт) Арэс-1 (адменены)
Тэхнічныя характарыстыкі
Маса	25 тон
Памеры	дыяметр: 5,3 м
Тэрмін актыўнага існавання	210 дзён
Лагатып місіі
Сайт праекта

Першапачаткова выпрабавальны палёт касмічнага карабля быў прызначаны на 2013 год, першы пілатуемы палёт з экіпажам з дзвюх астранаўтаў планаваўся на 2014 год, пачатак палётаў да Месяца — на 2019—2020 гг. У канцы 2011 года меркавалася, што першы палёт без астранаўтаў адбудзецца ў 2014 годзе, а першы пілатуемы палёт — у 2017 годзе^[5].

Першы беспілотны выпрабавальны палёт (EFT-1) адбыўся 5 снежня 2014 года, у ім выкарыстоўвалася ракета-носьбіт Delta IV Heavy^[6].

Наступны беспілотны палёт (EM-1^[en]) з дапамогай носьбіта SLS з аблётам Месяца запланаваны на канец 2018 года^[7].