Лютэранская кірха (Полацк)

Лютэра́нская кі́рха — колішні лютэранскі храм у Полацку, заснаваны паміж 1888—1912 гг., з 1950 года тут размяшчаецца Полацкі краязнаўчы музей. Помнік неагатычнай архітэктуры^[1].

Кірха
Евангельска-аўгсбургская кірха ў Полацку
Лютэранская кірха ў Полацку
55°29′05,32″ пн. ш. 28°45′49,42″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Полацк
Канфесія	лютэранства
Епархія	Полацкая суперінтэндацыя
Тып будынка	кірха
Архітэктурны стыль	неаготыка
Дата заснавання	1888—1912
Будаўніцтва	1888
Асноўныя даты
195-1912 — Будаўніцтва 1948 — Пераўтворана ў музей
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000615шыфр 213Г000615
Стан	перароблена ў музей
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

У 1775 годзе ў Полацку і Магілёве ўзніклі лютэранскія абшчыны немцаў^[2], у тым жа годзе была заснавана драўляная лютэранская кірха.

Дакладна вядома, што ў 1848 годзе ў Полацку існавала лютэранская кірха. Сучасная кірха была пабудавана дзесьці паміж 1905—1912 гг. на месцы старой драўлянай кірхі, пасля імператарскага ўказу ад 17 красавіка 1905 года аб верацярпімасці, што выклікала ў Полацку пераход праваслаўных у лютэранства, у выніку чаго ў Полацку ўзнік самастойны прыход (раней полацкія лютэране адносіліся да Віцебскага прыхода) і пачала будавацца новая кірха. Кірха без перапынку працавала да Кастрычніцкай рэвалюцыі. У адрозненне ад шматлікіх іншых беларускіх храмаў, разбураных камуністычнымі ўладамі, кірсе ў Полацку пашанцавала застацца, у 1948 годзе тут размясціўся Полацкі краязнаўчы музей, які працуе ў гэтым будынку да сённяшняга часу.

Архітэктура

Каменная кірха ў стыле неаготыкі. Да асноўнага прамавугольнага ў плане аб’ёму з 4-граннай апсідай з рызніцай з боку галоўнага фасаду прымыкае 2-ярусная чацверыковая вежа, завершаная высокім 4-схільным дахам. Галоўны ўваход на першым ярусе вежы выдзелены стрэльчатым парталам, над якім — круглы аконны праём. Абодва ярусы вежы завершаны ляпнымі накладнымі карнізамі з ажурным арнаментальным поясам^[3].

• Лютэранская кірха
• 
  Партал кірхі
• 
  Кірха з боку апсіды
• 
  Вежа кірхі

Гл. таксама

• Лютэранская кірха ў Мінску
• Лютэранская кірха ў Гродне
• Лютэранская кірха ў Магілёве

Зноскі

1. «Збор помнiкаў гiсторыi i культуры Беларусі. Віцебская вобласць». Мінск: выдавецтва «Беларуская Савецкая Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі», 1985.
2. Немцы в России. Немецкие лютеранские общины и их церкви (руск.)
3. «Архітэктура Беларусі. Энцыклапедычны даведнік». Мінск: «Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі», 1993. 620 стар. ISBN 5-85700-078-5.