Меўхібе Інёню

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Інёню.

Меўхібе Інёню (турэцк.: Mevhibe İnönü; 22 верасня 1894(1894-09-22), Канстанцінопаль — 29 лютага 1992(1992-02-29), Анкара) — першая ледзі Турцыі з 11 лістапада 1938 года па 27 мая 1950 года падчас прэзідэнцтва яе мужа Ісмета Інёню.

Меўхібе Інёню
турэцк.: Mevhibe İnönü
2-і першая лэдзі Турцыі[d] 11 лістапада 1938 — 27 мая 1950
Папярэднік	Лаціфе Ушаклыгіль
Пераемнік	Reşide Bayar[d]
Нараджэнне	22 верасня 1894(1894-09-22) Канстанцінопаль, Асманская імперыя
Смерць	29 лютага 1992(1992-02-29) (97 гадоў) Анкара, Правінцыя Анкара, Турцыя
Месца пахавання	Джэбеджы Асры[d]
Муж	Ісмет Інёню
Дзеці	Ömer İnönü[d], Özden Toker[d], Erdal İnönü[d] і Izzet Inönü[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Ранняе жыццё

Нарадзілася 22 верасня 1897 года ў раёне Фаціх, Стамбул. Яе бацька памёр ад сухоты, калі ёй было ўсяго тры гады. Неўзабаве памерла і яе сястра. Пасля страт у сям’і маці Меўхібе пераехала з ёй у дом дзядулі, дзе яна потым выхоўвалася. Пасля першага класа па рашэнні сям’і яна кінула сярэднюю школу^[1].

13 красавіка 1916 года выйшла замуж за Мустафу Ісмета, афіцэра Асманскай арміі ў званні міралая. Праз 21 дзень яе муж з’ехаў на фронт на блізкаўсходні тэатр Першай сусветнай вайны і вярнуўся дадому толькі пасля падпісання Мудраскага перамір’я^[1].

Першы сын пары нарадзіўся ў 1919 годзе. У 1920 годзе Мустафа Ісмет адправіўся ў Анатолію, каб далучыцца да Вайны за незалежнасць Турцыі. Будучы жонкай афіцэра, асуджанага Асманскай адміністрацыяй да смяротнага пакарання за ўдзел у нацыянальным супраціве, Меўхібе пераехала разам з членамі сям’і ў родны горад мужа Малат’я, дзе і заставалася ў гады барацьбы. У гэты час у 1921 годзе памёр яе сын Ізет^[1].

Сям’я пасялілася ў Ізміры неўзабаве пасля яго паўторнага захопу турэцкімі войскамі 9 верасня 1922 года. Падчас перамоў па Лазанскаму мірнаму дагавору, якія доўжыліся 11 тыдняў з лістапада 1922 года, яна суправаджала свайго мужа ў Швейцарыю, які быў кіраўніком турэцкай дэлегацыі.

У 1924 годзе нарадзіла другога сына Амера. У тым жа годзе яна пераехала ў асабняк Пембе Кёшк у Анкары, які нядаўна купіў яе муж. Асабняк заставаўся іх домам да 1975 года. У 1926 годзе ў іх нарадзіўся трэці сын Эрдал, а ў 1930 годзе — дачка Оздэн. Меўхібе наведала некалькі месцаў, уключаючы Афіны, Маскву і Рым у якасці жонкі прэм’ер-міністра^[1].

У 1934 годзе ўступіў у сілу Закон аб прозвішчах. Мустафа Ісмет і члены яго сям’і атрымалі прозвішча Інёню ў гонар Першай і Другой бітваў пры Інёню, тады Мустафа быў камандзірам і атрымаў перамогі^[1].

Першая ледзі

Статуі Меўхібе і Ісмета Інёню у садзе Пембе Кёшк, Анкара. Аўтар Мецін Юрданур.

Пасля смерці Мустафы Кемаля Атацюрка 10 лістапада 1938 года заснавальнік і першы прэзідэнт Турэцкай Рэспублікі Ісмет Інёню быў абраны прэзідэнтам на наступны дзень. Меўхібе пераехала ў якасці другой першай лэдзі ў Палац Чанкая, афіцыйную прэзідэнцкую рэзідэнцыю, дзе заставалася да 27 мая 1950 года.

Далейшае жыццё

Меўхібе страціла 25 снежня 1973 года мужа Ісмета, які адыграў доўгую і важную ролю ў турэцкай палітыцы. 20 ліпеня 1991 года шпіталізавана ў ваенны шпіталь ГАТА ў Анкары, дзе і памерла 29 лютага 1992 года. Меўхібе была пахавана на Могілках Джэбеджы Асры ў Анкары^[1].

У Меўхібе ўсяго было пяцёра ўнукаў і дзесяць праўнукаў^[1].

Дзейнасць

Была вядомая як ветлівая і элегантная жанчына. У 1928 годзе яна стала сузаснавальнікам «Асацыяцыі гуманістаў» (турэцк.: Yardımsevenler Derneği) і ў 1949 годзе «Саюза турэцкіх жанчын» (турэцк.: Türk Kadınlar Birliği). У 1983 годзе Меўхібе і яе дзеці стварылі фонд у гонар свайго нябожчыка мужа Ісмета Інёню. Яна стала першай старшынёй апякунскага савета Фонду Інёню^[2].

Літаратура

• Mevhibe İnönü: örnek bir Cumhuriyet kadını. — T.C. Kültür Bakanlıǧı, 1996.