Нацыянальная легенда Украіны

Адрозненне Прэзідэнта Украіны «Нацыянальная легенда Украіны» — знак адрознення Прэзідэнта Украіны, устаноўлены для ўзнагароджання грамадзян за выдатныя асабістыя заслугі ў станаўленні незалежнай Украіны, умацаванні яе дзяржаўнасці, абароне Айчыны і служэнні ўкраінскаму народу, важкі ўклад у развіццё нацыянальнай эканомікі, навукі, адукацыі, культуры, мастацтва, спорту, аховы здароўя, а таксама за актыўную дабрачынную і грамадскую дзейнасць.^[1]

Нацыянальная легенда Украіны
Арыгінальная назва	укр.: Національна легенда України
Краіна	Украіна
Тып	узнагарода
Кім уручаецца	Прэзідэнт Украіны
Дата заснавання	14 ліпеня 2021
Статус	уручаецца
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Адрозненне Прэзідэнта Украіны «Нацыянальная легенда Украіны» заснавана Указам Прэзідэнта Украіны Уладзіміра Зяленскага 14 ліпеня 2021 года.^[1]

Указам было даручана Кабінету міністраў Украіны:

• утварыць у тыднёвы тэрмін камісію па правядзенні ўсеўкраінскага конкурсу на лепшы малюнак адрознення;
• забяспечыць правядзенне ўсеўкраінскага конкурсу на лепшы малюнак адрознення і па яго выніках падрыхтаваць і ўнесці 9 жніўня 2021 года ва ўстаноўленым парадку на зацвярджэнне Прэзідэнту Украіны праект Палажэння аб адрозненні, а таксама праекты малюнка адрознення і дакумента, які сведчыць аб узнагароджанні.

Дзяржаўнаму кіраванню справамі — забяспечыць ва ўстаноўленым парадку пры ўдзеле Нацыянальнага банка Украіны выраб знака адрознення і атрыбутаў да яго.

28 ліпеня 2021 года Кабінет міністраў Украіны прыняў Пастанову № 768,^[2] якой зацвердзіў Палажэнне аб Конкурсе на лепшы малюнак адрознення і ўтварыў камісію па правядзенні конкурсу.

29 ліпеня 2021 года Міністэрства культуры і інфармацыйнай палітыкі Украіны  (руск.) абвясціла правядзенне ўсеўкраінскага конкурсу на лепшы малюнак адрознення Прэзідэнта Украіны «Нацыянальная легенда Украіны».^[3]

Конкурс праводзіўся з 29 ліпеня па 6 жніўня 2021 года, прыём малюнкаў адрознення — да 4 жніўня 2021 года ўключна.

6 жніўня 2021 года на пасяджэнні камісіі па правядзенні ўсеўкраінскага конкурсу на лепшы малюнак адрознення Прэзідэнта Украіны «Нацыянальная легенда Украіны» пераможцам была прызнана праца Гуземы Валерыі Міхайлаўны.^[4]

16 жніўня 2021 года Прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі падпісаў Указ, якім зацвердзіў Палажэнне аб адрозненні, малюнак адрознення і малюнак узору бланка дыплома да адрознення.^[5]

Першае ўручэнне знака адрознення было запланавана на 22 жніўня 2021 года пры ўдзеле Прэзідэнта Украіны Уладзіміра Зяленскага ў рамках святкавання 30-годдзя незалежнасці Украіны.^[6]

Палажэнне аб адрозненні

• Адрозненнем узнагароджваюцца грамадзяне Украіны, іншаземцы і асобы без грамадзянства.
• Узнагароджанне знакам адрознення ажыццяўляецца Прэзідэнтам Украіны ў адпаведнасці з заканадаўствам.
• Узнагароджанне знакам адрознення праводзіцца ўказам Прэзідэнта Украіны штогод з нагоды Дня Незалежнасці Украіны.
• Асобам, узнагароджаным адзнакай, уручаюцца адрозненне і дыплом фармату А4 устаноўленага ўзору.
• Уручэнне знака ажыццяўляецца ў адпаведнасці з Парадкам прадстаўлення да ўзнагароджання і ўручэння дзяржаўных узнагарод Украіны, зацверджанага Указам Прэзідэнта Украіны ад 19 лютага 2003 года № 138.^[5][7]

Апісанне адрознення

Узнагародная атрыбутыка ўзнагароды Прэзідэнта Украіны «Народная легенда Украіны»

• Адрозненне вырабляецца з золата і мае выгляд стылізаванай кветкі, пялёсткі якога размешчаны па крузе ў пяць пластоў ад большага да меншага па восем пялёсткаў кожны. Пялёсткі першага пласта пакрытыя сіняй эмаллю, другога — жоўтай, трэцяга — сіняй, чацвёртага — жоўтай, пятага — сіняй. Пружкі пялёсткаў залатыя.
• У цэнтры адрознення змяшчаецца рэльефная выява Знака Княжай Дзяржавы Уладзіміра Вялікай  (руск.).
• Памер знака — 45 мм.
• На адваротным баку знака — зашпілька для прымацавання да адзення і парадкавы нумар.
• Мініяцюра адрознення вырабляецца з жоўтага металу і з’яўляецца паменшанай (памерам 20 мм) выявай узнагароды. На адваротным баку мініяцюры адрознення — іголка і цангавы заціск для мацавання да адзення.^[5]

Паслядоўнасць размяшчэння знакаў дзяржаўных узнагарод Украіны

• Адрозненне носяць на грудзях злева і пры наяўнасці ў узнагароджанага дзяржаўных узнагарод размяшчаюць ніжэй узнагарод на калодках (стужках) і пасля зорак ордэнаў.
• Замест адрознення ўзнагароджаны можа насіць мініяцюру. Мініяцюру носяць на грудзях злева.^[5]

Цырымоніі ўзнагароджання

• 22 жніўня 2021 года ў Марыінскім палацы адбылася першая ўрачыстая цырымонія ўручэння знака адрознення «Народная легенда Украіны» ў рамках святкавання 30-годдзя незалежнасці Украіны.^[8][9]
• 21 жніўня 2022 года адбылася другая ўрачыстая цырымонія ўручэння знака адрознення «Народная легенда Украіны».^[10]

Узнагароджанне

Першыя лаўрэаты (2021)

Адрозненнем узнагароджаны:

20 жніўня 2021 года за выдатныя асабістыя заслугі ў станаўленні незалежнай Украіны і ўмацаванні яе дзяржаўнасці, важкі ўклад у развіццё нацыянальнага мастацтва, спорту, шматгадовую плённую прафесійную дзейнасць:^[11]

1. Алег Уладзіміравіч Блахін — заслужаны майстар спорту СССР, заслужаны трэнер Украіны
2. Міраслаў Вантух  (руск.) — генеральны дырэктар — мастацкі кіраўнік Нацыянальнага заслужанага акадэмічнага ансамбля танца Украіны імя Паўла Вірскага, народны артыст Украіны, Герой Украіны
3. Сафія Ратару — спявачка, народная артыстка СССР, Герой Украіны
4. Іван Марчук  (руск.) — жывапісец, народны мастак Украіны
5. Алена Міхайлаўна Патапава — артыстка балета, балетмайстарка, народная артыстка Украіны
6. Юрый Рыбчынскі  (руск.) — паэт-песеннік, драматург, сцэнарыст, народны артыст Украіны, Герой Украіны
7. Міраслаў Скорык (пасмяротна) — кампазітар, народны артыст Украіны, Герой Украіны

Лаўрэаты (2022)

20 жніўня 2022 года за выдатныя асабістыя заслугі ў станаўленні незалежнай Украіны і ўмацаванні яе дзяржаўнасці, абароне Айчыны і служэнні Украінскаму народу, важкі ўклад у развіццё нацыянальнай адукацыі, мастацтва, спорту, аховы здароўя, а таксама шматгадовую плённую грамадскую дзейнасць:^[12]

1. Анатоль Бабічаў — праваднік пасажырскага вагона акцыянернага таварыства «Украінская чыгунка».
2. Ігар Бедзай  (руск.) (пасмяротна) — начальнік службы бяспекі палётаў, старшы інспектар-лётчык Ваенна-марскіх сіл Украіны, Герой Украіны, палкоўнік.
3. Ганна Бут — выкладчыца Дзяржаўнай навучальнай установы «Мелітопальскі прафесійны аграрны ліцэй», у Запарожскай вобласці.
4. Ігар Івасікаў — начальнік варты другой дзяржаўнай пажарна-выратавальнай часці другога дзяржаўнага пажарна-выратавальнага атрада Галоўнага ўпраўлення ДСНС Украіны ў Мікалаеўскай вобласці, лейтэнант службы грамадзянскай абароны.
5. Тата Кеплер — грамадскі дзеяч, валанцёр.
6. Марыя Аўксенцьеўна Прымачэнка (пасмяротна) — народны мастак Украіны.
7. Андрэй Свіст — урач-нейрахірург аддзялення Дзяржаўнай установы «Інстытут нейрахірургіі імя акадэміка А. П. Рамаданава Нацыянальнай акадэміі медыцынскіх навук Украіны»  (руск.).
8. Вольга Свіст — урач-педыятр аддзялення таварыства «Дзіцячы медыцынскі цэнтр „Дабробут“».
9. Анатоль Барысавіч Салаўяненка (пасмяротна) — саліст оперы, вядучы майстар сцэны Нацыянальнай оперы Украіны ў 1963—1992 гадах, народны артыст Украіны, Герой Украіны.
10. Андрэй Мікалаевіч Шаўчэнка — лепшы футбаліст Еўропы 2004 года, галоўны трэнер нацыянальнай зборнай Украіны па футболе ў 2016—2021 гадах, Герой Украіны.

Зноскі

1. Указ президента України від 14 липня 2021 года № 294/2021 «Про встановлення відзнаки Президента України «Національна легенда України»»
2. Постанова Кабінету Міністрів України від 28 липня 2021 року № 768 «Про всеукраїнський конкурс на кращий малюнок відзнаки Президента України „Національна легенда України“»
3. Оголошення щодо проведення МКІП всеукраїнського конкурсу на кращий малюнок відзнаки Президента України «Національна легенда України» Архівавана 29 липня 2021. // Сайт Міністерства культури та інформаційної політики України, 29 липня 2021
4. 06 серпня 2021 року відбулось засідання комісії з проведення всеукраїнського конкурсу на кращий малюнок відзнаки Президента України «Національна легенда України» Архівавана 12 серпня 2021. // Сайт Міністерства культури та інформаційної політики України, 10 Серпня 2021
5. Указ президента України від 16 серпня 2021 года № 362/2021 «Про відзнаку Президента України "Національна легенда України"»
6. Відзначення 30-річчя незалежності України «Ти у мене єдина» (укр.). Офіційне інтернет-представництво Президента України. Архівавана з першакрыніцы 27 кастрычніка 2021. Праверана 24 жніўня 2021.
7. Указ президента України від 19 лютого 2003 года № 138/2003 «Про Порядок представлення до нагородження та вручення державних нагород України»
8. Відзначення 30-річчя незалежності України «Ти у мене єдина» Архівавана 27 жовтня 2021. // Офіційне інтернет-представництво Президента України, 2 серпня 2021 р.
9. Перші відзнаки «Національна легенда» отримали сім видатних українців (укр.). www.ukrinform.ua (22 серпня 2021). Архівавана з першакрыніцы 22 серпня 2021. Праверана 11 верасня 2021.
10. Президент вручив видатним українцям відзнаку «Національна легенда України» // Офіційне інтернет-представництво Президента України, 22 серпня 2022 р.
11. Указ президента України від 20 серпня 2021 года № 374/2021 «Про нагородження відзнакою Президента України "Національна легенда України"»
12. Указ президента України від 20 серпня 2022 года № 588/2022 «Про нагородження відзнакою Президента України “Національна легенда України”»