Нікейскі сімвал веры

Нікейскі сімвал веры (лац.: Symbolum Nicaenum) з'яўляецца сімвалам і вызначэннем веры, якое найбольш шырока выкарыстоўваюцца ў хрысціянскай літургіі. Быў названы ў гонар горада Нікеі (цяпер горад Ізнук на тэрыторыі Турцыі) на Першым Сусветным Саборы (Нікейскім), які быў праведзены там у 325 годзе.

Нікейскі сабор прымае сімвал веры. Роспіс царквы ў Бухарэсце, Румынія.

Нікейскі сімвал веры прызнаны Каталіцкай Царквой, Праваслаўнай Царквой, Царквой Усходу, усходнімі праваслаўнымі цэрквамі, Англіканскай царквой, і многімі пратэстанцкімі дэнамінацыямі.

Апостальскі сімвал веры, які з'яўляецца больш позняй версіяй Нікейскага, шырока прыняты на Захадзе, але не выкарыстоўваецца на Усходзе. Адзін з гэтых двух сімвалаў веры чытаецца ў Каталіцкай царкве падчас імшы адразу пасля пропаведзі ва ўсе нядзельныя і ўрачыстыя службы. У Рымска-каталіцкай Царквы, Нікейскі сімвал веры з'яўляецца часткай веры, яго вызнанне патрабуецца ад тых, хто ажыццяўляе важныя функцыі ў Касцёле.

У візантыйскім абрадзе Нікейскі сімвал веры заўсёды спяваецца падчас на Літургіі, непасрэдна папярэднічае анафары (Эўхарыстычнай малітве), а таксама штодня чытаецца вечарам, а таксама на розныя іншыя нагоды.

Характарыстыка сімвала

Ёсць некалькі вызначэнняў для двух формаў Нікейскага сімвала веры, некаторыя з іх маюць амаль падобнае значэнне:

• Нікейскі сімвал веры або сімвал Нікейскага веравызнання выкарыстоўваецца ў дачыненні да першапачатковага варыянту, прынятага на Першым Нікейскім Саборы (325), які ў перагледжаным відзе быў прыняты першым Канстантынопальскім Саборам (381), у лацінскай версіі змяшчае фразу "Deum de Deo" і Filioque, у армянскай версіі не ўключае ў сябе фразу "і ад Сына", але ўключае "Бога ад Бога" і многія іншыя фразы.
• Нікейска-Канстанцінопальскі сімвал веры звычайна значыць перагледжаны Канстанцінопальскі варыянт (381) або больш познюю лацінскую версію.
• Сімвал Веры звычайна значыць перагледжаны Канстанцінопальскі варыянт 381 года, які прыняты ў праваслаўных цэркваў, дзе гэты адзіны сімвал выкарыстоўваць у літургіі.
• Вызнанне веры 318 айцоў адносіцца канкрэтна да версіі, прынятай ў Нікеі ў 325 годзе (таму што 318 біскупаў прыняло удзел у Першым Нікейскім саборы).
• Вызнанне веры 150 айцоў адносіцца канкрэтна да версіі, прынятай ў Канстанцінопалі ў 381 годзе (150 біскупаў прыняло удзел у Першым Саборы ў Канстанцінопалі).

У музычных творах, асабліва ў тых, што спяваюцца на латыні, як правіла, называюць першым словам, Сімвал.

Гісторыя

Сімвал веры быў распрацаваны для вызначэння крытэрыю правільнай веры падчас канфлікту аб дактрыне: прыняцце або адмова ад веравызнання служыла адрозненнем вернікаў і адмоўляючых канкрэтную дактрыну або набор дактрын. Па гэтай прычыне веравызнанне называлася па-грэчаску σύμβολον, слова, якое азначала палову зламанага прадмета, якая, пры складанні разам з другой паловай, правярала асобу прад'яўніка. Грэчаскае слова запазычалася ў лацінскаю мову "Symbolum" і стала значыць знешні знак чагосьці.

Нікейскі сімвал веры быў прыняты ў час змагання з Арыянамі. Арый, лівійскі прэсвітар ў Александрыі, заявіў, што хоць Сын Божы меў Боскую сутнасць, але Ён быў створанай істотай і, такім чынам, не быў суроўным з Айцом, і "быў час, калі Яго не было." Гэта зрабіла Ісуса ніжэйшым за Айца, і стварала праблемы для вучэння пра Тройцу. Вучэнне Арыя выклікала сур'ёзны крызіс у хрысціянстве.

Нікейскі сімвал веры, прыняты ў 325 годзе, відавочна пацвярджае сумеснае Боскую сутнасць Сына разам з Айцом, ужываючы да Іх тэрмін "Адзінасутныя". Рэдакцыя 381 года кажа аб Святым Духу, які годны пакланення і хвалы разам з Айцом і Сынам. Афанасьеўскі сімвал веры значна больш падрабязна апісвае адносіны паміж Айцом, Сынам і Духам Святым. У Апостальскім сімвале веры не даецца ніякіх відавочных заяў пра Боскасць Сына і Святога Духа, але, традыцыйна лічыцца, што ў ім гэтае вучэнне маецца на ўвазе.

Першапачатковы Нікейскі сімвал веры 325 года

Нікейскі сімвал веры быў упершыню прыняты ў 325 годзе на Першым Нікейскім Саборы. У той час, тэкст скончваўся словамі "Мы верым у Духа Святога", пасля чаго дадавалася анафема.

У Коптскай царкве існуе традыцыя, што аўтарам тэксту першапачатковага сімвалу веры быў Папа Афанасій Александрыйскі, таксама існуюць меркаванні, што Нікейскі сімвал веры быў распрацаваны ў Кесарыі, важным цэнтры ранняга хрысціянства. Неўзабаве пасля Нікейскага сабора былі распрацаваны новыя формулы веры для супрацьдзеяння новым формам арыянства.

Нікейска-Канстанцінопальскі сімвал веры 381 года

Традыцыйна лічыцца, што на Другім Сусветным Саборы, які быў праведзены ў Канстантынопалі ў 381 годзе, быў дададзены раздзел пасля словоў: "Мы верым у Святога Духа", які пасля стаў прадметам спрэчак і Вялікага расколу паміж праваслаўем і каталіцтвам.

Трэці Сусветны Сабор (Эфескі Сабор у 431) пацвердзіў першапачатковую версію Нікейскага сімвала веры 325 года і заявіў, што "незаконным для любога чалавека з'яўляецца прапаведаваць, або пісаць, або распаўсюджваць іншыя веравызнанні замест тых, што былі ўсталяваны святымі айцамі, сабранымі Духам Святым ў Нікеі ў 325 годзе".

У наступнай табліцы паказаны першапачатковы Сімвал веры, прыняты ў Нікеі, а таксама тэкст Сімвала веры ў рэдакцыі 381 года. Тэкст, які адсутнічаў ў версіі 325 года, але прысутнічае ў рэдакцыі 381 года паказаны курсівам; тэкст, які прысутнічае ў версіі 325 года, але быў зменены ў 381 годзе, дадзены ў дужках.

Рэдакцыя сабора ў Нікеі (325)	Рэдакцыя сабора ў Канстанцінопалі (381)
Веруем у адзінага Бога, Айца, Уседзяржыцеля, Творцу ўсяго бачнага і нябачнага.	Веруем у адзінага Бога, Айца, Уседзяржыцеля, Творцу в неба і зямлі, і усяго бачнага і нябачнага.
А ў аднага Гаспода Ісуса Хрыста, Сына Божага, народжанага ад Айца, [Адзінароднага, то ёсць сутнасць Айца, Бога ад Бога], Святло ад Святла, Бога сапраўднага ад сапраўднага Бога, народжанага, не створанага, адзінасутнага з Айцом;	І ў адзінага Госпада Ісуса Хрыста, Адзінароднага Сына Божага, народжанага ад Айца перад сусветам , Святло ад Святла, Бога сапраўднага ад сапраўднага Бога, народжанага, не створанага, адзінасутнага з Айцом;
Якім усё было створана [як на небе, дык і на зямлі];	Якім усё было створана;
Дзеля нас чалавек, і нашага выратавання, сышоў з неба і ўвасобіўся і стаў чалавекам;	Дзеля нас чалавек, і дзеля нашага выратавання зышоў з неба і ўвасобіўся Духам Святым з Панны Марыі, і стаў чалавекам;
Ён пакутаваў, і ў трэці дзень уваскрос з мёртвых, узнёсся на неба;	Ён быў укрыжаваны за нас пры Понтыі Пілаце, і пакутаваў, ібыў пахаваны, і на трэці дзень уваскрос з мёртвых ", паводле Пісання, і узнёсся на неба, і сеў на праваруч Бога ;
Адтуль Ён прыйдзе судзіць жывых і мёртвых.	Адтуль Ён прыйдзе зноў са славаю, каб судзіць жывых і мёртвых;
	Чыё царства не будзе мець канца.
І ў Духа Святога.	І ў Духа Святога, Госпада, і Падаўцу жыцця, які сыходзіць ад Айца, Які разам з Айцом і Сынам годны пакланенню і хвале, Які прамаўляў праз прарокаў.
	У Адзіную Святую Саборную і Апостальскаю Царкву; прызнаем адно хрышчэнне для адпушчэння грахоў; чакаем ўваскрэсення мёртвых, і жыцця ў свеце будучым. Амін.
[Але тыя, хто кажуць: "Быў час, калі Яго не было;" і "Ён не быў раней, чым Ён быў зроблены;" і "Ён быў зроблены з нічога", або "Ён з іншага рэчыва" або "сутнасці," або "Сын Божы створаны," ці "зменлівы",-яны асуджаныя Святой Саборнай і Апостальскай Царквой.]