Пагадненне Вайтангі

Пагадненне Вайтангі (англ.: the Treaty of Waitangi, маары: Te Tiriti o Waitangi) было падпісана 6 лютага 1840 года пры Вайтангі ў «Бухце астравоў» Новай Зеландыі паміж Аб’яднаным Каралеўствам і прадстаўнічымі правадырамі маары. Паміж брытанскімі прадстаўнікамі і кіраўнікамі саюзу аб’яднаных плямён Новай Зеландыі была дасягнута дамова па каланіяльным статусе краіны і гарантыях адмысловых правоў маары ў яе межах. Сёння 6 лютага з’яўляецца нацыянальным святам Новай Зеландыі.

Па «пагадненні», як яго звычайна называюць новазеландцы, Новая Зеландыя набывала статус брытанскай калоніі. Падпісанне пагаднення лічыцца пачаткам гісторыі сучаснай Новай Зеландыі. Маоры адмаўляліся ад свайго права на набыццё незалежнасці, атрымліваючы за гэта статус брытанскіх грамадзян. Акрамя гэтага, за маоры захоўвалася права на зямлю і іншую ўласную маёмасць.

Пратэст маары ў дзень Вайтангі, 2006 г.

Цяжкасці з дакладным перакладам тэксту пагаднення пры падпісанні пазней неаднойчы выклікалі кантраверсійныя трактаванні асобных пунктаў дакумента. Так, у выніку дзейнасці заснаванага ў 1975 годзе Трыбунала Вайтангі маары здолелі патлумачыць некаторыя пункты пагаднення на сваю карысць.

Спасылкі

• The Treaty of WaitangiАрхівавана 18 жніўня 2011. — Інфармацыйная старонка новазеландскага ўрада