Парыжскі Псалтыр

Парыжскі псалтыр (Paris. gr. 139) — ілюмінаваны рукапіс Псалтыра, створаны ў сярэдзіне X стагоддзя, які захоўваецца ў Парыжскай нацыянальнай бібліятэцы. З’яўляецца самым вядомым рукапісам эпохі македонскага рэнесансу.

Выява прарока Ісаі ў Парыжскім псалтыры
невядома[1]
Парыжскі псалтыр. X стагоддзе і каля 950[1]
Матэрыял	пергамент
Нацыянальная бібліятэка Францыі[2]
(інв. Grec 139[2])
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Парыжскі псалтыр упрыгожваюць 14 паўнастаронкавых мініяцюр у арнаментальным абрамленні. Яны выкананы на сюжэты Старога Запавету, характарызуюцца ўвагай да краявідаў і архітэктурных элементаў. Выявы рукапісу характарызуюцца перайманнем антычнаму мастацтву. Прататыпам для мініяцюр паслужыў александрыйскі рукапіс IV стагоддзя, аднак ёсць меркаванні, якія злучаюць паходжанне прататыпа з Малой Азіяй.

На многіх мініяцюрах прадстаўлены алегарычныя выявы і персаніфікацыі (напрыклад, побач з Давідам, які грае на арфе, змешчаны малюнак персаніфікацыі Мелодыі, а ноч намаляваная як жанчына з падпаленай паходняй і покрывам, распасцёртым над яе галавой). Стылізацыя пад познеантычнае мастацтва настолькі дакладная, што доўгі час многія даследчыкі датавалі псалтыр істотна больш раннім перыядам, чым X стагоддзе.

Зноскі

1. Make Lists, Not War — 2013.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q97309629'></a>
2. https://pta.bbaw.de/manuscripts/PTAMS00581 Праверана 10 ліпеня 2025.