Першая бітва за Дэрну (2014—2016)

Першая бітва за Дэрну — эпізод лівійскага канфлікту, калі паміж войскамі падкантрольнымі Палаце прадстаўнікоў, і ісламіскімі баевікамі вяліся баі за горад Дэрна.

Першая бітва за Дэрну
Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Лівіі (з 2014)
Дата	5 кастрычніка 2014 — 21 красавіка 2016
Месца	Дэрна
Вынік	перамога Савета шуры маджахедаў
Праціўнікі
Палата прадстаўнікоў ЛНА  Егіпет[1]  ЗША[2] Ісламская дзяржава Саветы шуры маджахедаў Дэрна
Сілы бакоў
невядома 1100 баевікоў[3] 1100 баевікоў[4]
Страты
32 забітых, 14 дэзерціраў 83 забітых, 20 параненых, 55 палонных, 6 прысуджаны да смерці і пакараны 20 забітых, 48 параненых

Баявыя дзеянні

Акупацыя ІДІЛ

5 кастрычніка 2014 года шэраг радыкальных груповак Дэрны, якія кантралявалі горад, аб’ядналіся і заявілі аб сваёй прыхільнасці ІДІЛ. Пасля прысягі на вернасць «халіфату» больш за 60 тачанак, запоўненых баевікамі, праехалі па горадзе, правёўшы «парад перамогі»^[5]. 30 кастрычніка адбыўся афіцыйны сход дэрнскіх радыкалаў, на якім баевікі сабраліся, каб даць клятву вернасці Абу Бакру аль-Багдадзі на гарадской плошчы^[6].

Авіяўдары

12 лістапада 2014 года знішчальнікі лівійскіх ВПС нанеслі авіяўдар па Дэрне, магчыма, у адказе на тэракты ў Бенгазі, Табруку і аэрапорце Labraq. Шэсць баевікоў былі забіты і 20 паранены^[7]. Згодна з Human Rights Watch, некаторыя жыхары пакінулі горад напярэдадні абвешчанага наступлення ўзброеных сіл на Дэрну^[8]. Загад для лівійскай арміі аб наступденні на Дэрну быў дадзены 6 снежня. Тады вайсковыя падраздзяленні адваявалі некалькі вёсак і дарог, якія вядуць у горад. Са снежня амерыканскія беспілотныя самалёты пачалі здейсняць разведавальныя палёты з італьянскіх баз над Дэрнай^[9]. З 25 сакавіка 2015 года ўрад ППЛ у Табруку абвясціў, што пачынае наступленне на горад, каб выгнаць ІДІЛ і іншыя групы баевікоў адсюль^[10].

15 лютага Ісламская дзяржава апублікавала відэа, дзе баевікі абезгалоўліваюць 21 хрысціяніна з Егіпта. У адказ егіпецкія ВПС разбамбавалі арсенал тэрарыстаў у Дэрне, падчас чаго загінула 50 баевікоў^[11]. Ваенныя самалёты, якія дзейнічалі па загадзе ППЛ, таксама ўдарылі па пазiцыях радыкалаў у каардынацыі з ВПС Егіпта^[12].

13 лістапада ЗША здзейснілі паветраны ўдар па Дэрне, забіўшы лідара Ісламскай дзяржавы ў Лівіі Абу Набіла аль-Анбары, які з 2004 па 2010 гады ўзначальваў «Аль-Каіду» ў Іракскай вайне. Гэта была першая ваенная акцыя супраць ІДІЛ з боку ЗША на тэрыторыі Лівіі^[2][13].

Гарадскія баі

У сакавіку 2015 года Лівійская нацыянальная армія пачала аблогу Дэрны, рыхтуючыся да штурму. Да мая аперацыя па вызваленні горада апынулася пад пагрозай зрыву з-за спрэчак паміж камандзірамі ЛНА і берберскімі плямёнамі^[14].

Савет маджахедаў шуры, які выступаў супраць ІДІЛ, у чэрвені 2015 года пачаў наступленне на сілы «халіфату» пасля забойства джыхадзістамі двух сваіх лідараў. Пасля некалькіх дзён сутыкненняў маджахеды змаглі выцесніць ІДІЛ з большай часткі горада^[15]. Да ліпеня 2015 года апошнія баевікі Ісламскай дзяржавы ў Дэрне былі выгнаны з горада і адступілі на ўскрайкавы раён Аль-Вэлюм, дзе працягваліся сутыкненні з маджахедамі^[16]. У красавіку сілы ІД былі цалкам выбіты з горада. Пасля гэтага Савет шуры пераключыўся на барацьбу з падраздзяленнямі ЛНА, якіх таксама ўдалося разграміць.

Зноскі

1. Egypt launches airstrikes against ISIL in Libya (нявызн.). USA today (16 лютага 2015). Архівавана з першакрыніцы 12 кастрычніка 2017. Праверана 26 жніўня 2017.
2. Exclusive: U.S. Targets ISIS in Libya Airstrike (нявызн.). The Daily Beast (14 лістапада 2015). Архівавана з першакрыніцы 14 лістапада 2015. Праверана 14 November 2015.
3. Неабходна задаць title= і url= для шаблона {{cite web}}. (нявызн.).
4. "Isis in Libya: Islamic State driven out of Derna stronghold by al-Qaeda-linked militia"
5. How a Libyan City Joined the Islamic State Group. ABC News. 9 November 2014. Архівавана з арыгінала 2014-11-18. Праверана 21 November 2014.
6. Isis: Libya Baghdadi proclaimed chief of Derna Caliphate. ANSAmed. 31 October 2014. Архівавана з арыгінала 2014-11-13. Праверана 18 November 2014.
7. Reuters (13 November 2014). Car bombs kill at least four in Libya as chaos mounts. Times of Malta. Архівавана з арыгінала 2014-11-29. Праверана 18 November 2014. {{cite news}}: |last1= мае агульную назву (даведка)
8. Libya: Extremists Terrorizing Derna Residents (нявызн.). Human Rights Watch. Архівавана з першакрыніцы 5 снежня 2014. Праверана 3 December 2014.
9. Chris Stephen. US expresses fears as Isis takes control of northern Libyan town (нявызн.). the Guardian. Архівавана з першакрыніцы 28 студзеня 2015. Праверана 29 January 2015.
10. Libyan cities increasingly isolated (нявызн.). Al-Monitor. Архівавана з першакрыніцы 26 чэрвеня 2015. Праверана 10 June 2015.
11. Egyptian air strikes in Libya 'kill 50 Isis militants' (нявызн.). The Guardian (16 лютага 2015). Архівавана з першакрыніцы 2 снежня 2016. Праверана 14 снежня 2016.
12. Libyan air force loyal to official government bombed targets in eastern city of Derna. Ynetnews. 16 February 2015. Архівавана з арыгінала 2015-02-16. Праверана 16 February 2015.
13. Martin Pengelly (14 November 2015). Islamic State leader in Libya 'killed in US airstrike'. The Guardian. Архівавана з арыгінала 2015-11-15. Праверана 14 November 2015.
14. Splitting the Islamists: The Islamic State's Creeping Advance in Libya (нявызн.). Carnegie Endowment for International Peace (19 чэрвеня 2015). Архівавана з першакрыніцы 23 чэрвеня 2015. Праверана 23 June 2015.
15. Libyan Islamists claim to drive Islamic State from port stronghold (нявызн.)(недаступная спасылка). Reuters (14 чэрвеня 2015). Архівавана з першакрыніцы 14 чэрвеня 2015. Праверана 15 June 2015.
16. Dozens killed in attack on ISIS in Libya's Derna (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 24 чэрвеня 2015. Праверана 4 July 2015.