Рэгламент Еўрапейскага Саюза аб штучным інтэлекце

Рэгламент аб штучным інтэлекце (таксама Закон аб штучным інтэлекце або Закон аб ШІ) — нарматыўны акт Еўрапейскага Саюза аб штучным інтэлекце. Прыняты Еўрапейскім парламентам 13 сакавіка 2024 года^[15][16]. Прапанаваны Еўрапейскай камісіяй 21 красавіка 2021 года^[17]. Накіраваны на стварэнне агульнай нарматыўна-прававой базы для выкарыстанне штучнага інтэлекту^[18].

Рэгламент Еўрапейскага Саюза аб штучным інтэлекце
Кароткая назва	Artificial Intelligence Act[1], règlement sur l’intelligence artificielle[2], Verordnung über künstliche Intelligenz[3], Акт за изкуствения интелект, akt o umělé inteligenci, forordningen om kunstig intelligens, κανονισμός για την τεχνητή νοημοσύνη, Reglamento de Inteligencia Artificial, tehisintellekti käsitlev määrus, tekoälysäädös, an Gníomh um an Intleacht Shaorga, Akt o umjetnoj inteligenciji, a mesterséges intelligenciáról szóló rendelet, regolamento sull'intelligenza artificiale, Dirbtinio intelekto aktas, Mākslīgā intelekta akts, l-Att dwar l-Intelliġenza Artifiċjali, verordening artificiële intelligentie, akt w sprawie sztucznej inteligencji, Regulamento da Inteligência Artificial, Regulamentul privind inteligența artificială, akt o umelej inteligencii, Akt o umetni inteligenci і förordning om artificiell intelligens
Назва	англ.: Regulation (EU) 2024/1689 of the European Parliament and of the Council of 13 June 2024 laying down harmonised rules on artificial intelligence and amending Regulations (EC) No 300/2008, (EU) No 167/2013, (EU) No 168/2013, (EU) 2018/858, (EU) 2018/1139 and (EU) 2019/2144 and Directives 2014/90/EU, (EU) 2016/797 and (EU) 2020/1828 (Artificial Intelligence Act)[1][4] фр.: Règlement (UE) 2024/1689 du Parlement européen et du Conseil du 13 juin 2024 établissant des règles harmonisées concernant l’intelligence artificielle et modifiant les règlements (CE) n° 300/2008, (UE) n° 167/2013, (UE) n° 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 et (UE) 2019/2144 et les directives 2014/90/UE, (UE) 2016/797 et (UE) 2020/1828 (règlement sur l’intelligence artificielle)[2][4] дацк.: Europa-Parlamentets og Rådets forordning (EU) 2024/1689 af 13. juni 2024 om harmoniserede regler for kunstig intelligens og om ændring af forordning (EF) nr. 300/2008, (EU) nr. 167/2013, (EU) nr. 168/2013, (EU) 2018/858, (EU) 2018/1139 og (EU) 2019/2144 samt direktiv 2014/90/EU, (EU) 2016/797 og (EU) 2020/1828 (forordningen om kunstig intelligens)[5] італ.: Regolamento (UE) 2024/1689 del Parlamento europeo e del Consiglio, del 13 giugno 2024, che stabilisce regole armonizzate sull'intelligenza artificiale e modifica i regolamenti (CE) n, 300/2008, (UE) n, 167/2013, (UE) n, 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 e (UE) 2019/2144 e le direttive 2014/90/UE, (UE) 2016/797 e (UE) 2020/1828 (regolamento sull'intelligenza artificiale)[6] ням.: Verordnung (EU) 2024/1689 des Europäischen Parlaments und des Rates vom 13. Juni 2024 zur Festlegung harmonisierter Vorschriften für künstliche Intelligenz und zur Änderung der Verordnungen (EG) Nr. 300/2008, (EU) Nr. 167/2013, (EU) Nr. 168/2013, (EU) 2018/858, (EU) 2018/1139 und (EU) 2019/2144 sowie der Richtlinien 2014/90/EU, (EU) 2016/797 und (EU) 2020/1828 (Verordnung über künstliche Intelligenz)[3][4] шведск.: Europaparlamentets och rådets förordning (EU) 2024/1689 av den 13 juni 2024 om harmoniserade regler för artificiell intelligens och om ändring av förordningarna (EG) nr 300/2008, (EU) nr 167/2013, (EU) nr 168/2013, (EU) 2018/858, (EU) 2018/1139 och (EU) 2019/2144 samt direktiven 2014/90/EU, (EU) 2016/797 och (EU) 2020/1828 (förordning om artificiell intelligens)[7][8] балг.: Регламент (ЕС) 2024/1689 на Европейския парламент и на Съвета от 13 юни 2024 година за установяване на хармонизирани правила относно изкуствения интелект и за изменение на регламенти (ЕО) № 300/2008, (ЕС) № 167/2013, (ЕС) № 168/2013, (ЕС) 2018/858, (ЕС) 2018/1139 и (ЕС) 2019/2144 и директиви 2014/90/ЕС, (ЕС) 2016/797 и (ЕС) 2020/1828 (Акт за изкуствения интелект) чэшск.: Nařízení Evropského parlamentu a Rady (EU) 2024/1689 ze dne 13. června 2024, kterým se stanoví harmonizovaná pravidla pro umělou inteligenci a mění nařízení (ES) č. 300/2008, (EU) č. 167/2013, (EU) č. 168/2013, (EU) 2018/858, (EU) 2018/1139 a (EU) 2019/2144 a směrnice 2014/90/EU, (EU) 2016/797 a (EU) 2020/1828 (akt o umělé inteligenci) грэч. Κανονισμός (ΕΕ) 2024/1689 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 2024, για τη θέσπιση εναρμονισμένων κανόνων σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 300/2008, (ΕΕ) αριθ. 167/2013, (ΕΕ) αριθ. 168/2013, (ΕΕ) 2018/858, (ΕΕ) 2018/1139 και (ΕΕ) 2019/2144 και των οδηγιών 2014/90/ΕΕ, (ΕΕ) 2016/797 και (ΕΕ) 2020/1828 (κανονισμός για την τεχνητή νοημοσύνη) ісп.: Reglamento (UE) 2024/1689 del Parlamento Europeo y del Consejo, de 13 de junio de 2024, por el que se establecen normas armonizadas en materia de inteligencia artificial y por el que se modifican los Reglamentos (CE) n.° 300/2008, (UE) n.° 167/2013, (UE) n.° 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 y (UE) 2019/2144 y las Directivas 2014/90/UE, (UE) 2016/797 y (UE) 2020/1828 (Reglamento de Inteligencia Artificial) эст.: Euroopa Parlamendi ja nõukogu määrus (EL) 2024/1689, 13. juuni 2024, millega nähakse ette tehisintellekti käsitlevad ühtlustatud õigusnormid ning muudetakse määruseid (EÜ) nr 300/2008, (EL) nr 167/2013, (EL) nr 168/2013, (EL) 2018/858, (EL) 2018/1139 ja (EL) 2019/2144 ning direktiive 2014/90/EL, (EL) 2016/797 ja (EL) 2020/1828 (tehisintellekti käsitlev määrus) фінск.: Euroopan parlamentin ja neuvoston asetus (EU) 2024/1689, annettu 13 päivänä kesäkuuta 2024, tekoälyä koskevista yhdenmukaistetuista säännöistä ja asetusten (EY) N:o 300/2008, (EU) N:o 167/2013, (EU) N:o 168/2013, (EU) 2018/858, (EU) 2018/1139 ja (EU) 2019/2144 sekä direktiivien 2014/90/EU, (EU) 2016/797 ja (EU) 2020/1828 muuttamisesta (tekoälysäädös) ірл.: Rialachán (AE) 2024/1689 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Meitheamh 2024 lena leagtar síos rialacha comhchuibhithe maidir leis an intleacht shaorga agus lena leasaítear Rialacháin (CE) Uimh. 300/2008, (AE) Uimh. 167/2013, (AE) Uimh. 168/2013, (AE) 2018/858, (AE) 2018/1139 agus (AE) 2019/2144 agus Treoracha 2014/90/AE, (AE) 2016/797 agus (AE) 2020/1828 (an Gníomh um an Intleacht Shaorga) харв.: Uredba (EU) 2024/1689 Europskog parlamenta i Vijeća od 13. lipnja 2024. o utvrđivanju usklađenih pravila o umjetnoj inteligenciji i o izmjeni uredaba (EZ) br. 300/2008, (EU) br. 167/2013, (EU) br. 168/2013, (EU) 2018/858, (EU) 2018/1139 i (EU) 2019/2144 te direktiva 2014/90/EU, (EU) 2016/797 i (EU) 2020/1828 (Akt o umjetnoj inteligenciji) венг.: Az Európai Parlament és a Tanács (EU) 2024/1689 rendelete (2024. június 13.) a mesterséges intelligenciára vonatkozó harmonizált szabályok megállapításáról, valamint a 300/2008/EK, a 167/2013/EU, a 168/2013/EU, az (EU) 2018/858, az (EU) 2018/1139 és az (EU) 2019/2144 rendelet, továbbá a 2014/90/EU, az (EU) 2016/797 és az (EU) 2020/1828 irányelv módosításáról (a mesterséges intelligenciáról szóló rendelet) літ.: 2024 m. birželio 13 d. Europos Parlamento ir Tarybos reglamentas (ES) 2024/1689, kuriuo nustatomos suderintos dirbtinio intelekto taisyklės ir iš dalies keičiami reglamentai (EB) Nr. 300/2008, (ES) Nr. 167/2013, (ES) Nr. 168/2013, (ES) 2018/858, (ES) 2018/1139 ir (ES) 2019/2144 ir direktyvos 2014/90/ES, (ES) 2016/797 ir (ES) 2020/1828 (Dirbtinio intelekto aktas) лат.: Eiropas Parlamenta un Padomes Regula (ES) 2024/1689 (2024. gada 13. jūnijs), ar ko nosaka saskaņotas normas mākslīgā intelekta jomā un groza Regulas (EK) Nr. 300/2008, (ES) Nr. 167/2013, (ES) Nr. 168/2013, (ES) 2018/858, (ES) 2018/1139 un (ES) 2019/2144 un Direktīvas 2014/90/ES, (ES) 2016/797 un (ES) 2020/1828 (Mākslīgā intelekta akts) мальт.: Regolament (UE) 2024/1689 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta’ Ġunju 2024 li jistabbilixxi regoli armonizzati dwar l-intelliġenza artifiċjali u li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 300/2008, (UE) Nru 167/2013, (UE) Nru 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 u (UE) 2019/2144 u d-Direttivi 2014/90/UE, (UE) 2016/797 u (UE) 2020/1828 (l-Att dwar l-Intelliġenza Artifiċjali) нідэрл.: Verordening (EU) 2024/1689 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juni 2024 tot vaststelling van geharmoniseerde regels betreffende artificiële intelligentie en tot wijziging van de Verordeningen (EG) nr. 300/2008, (EU) nr. 167/2013, (EU) nr. 168/2013, (EU) 2018/858, (EU) 2018/1139 en (EU) 2019/2144, en de Richtlijnen 2014/90/EU, (EU) 2016/797 en (EU) 2020/1828 (verordening artificiële intelligentie) польск.: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1689 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie ustanowienia zharmonizowanych przepisów dotyczących sztucznej inteligencji oraz zmiany rozporządzeń (WE) nr 300/2008, (UE) nr 167/2013, (UE) nr 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 i (UE) 2019/2144 oraz dyrektyw 2014/90/UE, (UE) 2016/797 i (UE) 2020/1828 (akt w sprawie sztucznej inteligencji) парт.: Regulamento (UE) 2024/1689 do Parlamento Europeu e do Conselho, de 13 de junho de 2024, que cria regras harmonizadas em matéria de inteligência artificial e que altera os Regulamentos (CE) n.° 300/2008, (UE) n.° 167/2013, (UE) n.° 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 e (UE) 2019/2144 e as Diretivas 2014/90/UE, (UE) 2016/797 e (UE) 2020/1828 (Regulamento da Inteligência Artificial) рум.: Regulamentul (UE) 2024/1689 al Parlamentului European și al Consiliului din 13 iunie 2024 de stabilire a unor norme armonizate privind inteligența artificială și de modificare a Regulamentelor (CE) nr. 300/2008, (UE) nr. 167/2013, (UE) nr. 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 și (UE) 2019/2144 și a Directivelor 2014/90/UE, (UE) 2016/797 și (UE) 2020/1828 (Regulamentul privind inteligența artificială) славацк.: Nariadenie Európskeho parlamentu a Rady (EÚ) 2024/1689 z 13. júna 2024, ktorým sa stanovujú harmonizované pravidlá v oblasti umelej inteligencie a ktorým sa menia nariadenia (ES) č. 300/2008, (EÚ) č. 167/2013, (EÚ) č. 168/2013, (EÚ) 2018/858, (EÚ) 2018/1139 a (EÚ) 2019/2144 a smernice 2014/90/EÚ, (EÚ) 2016/797 a (EÚ) 2020/1828 (akt o umelej inteligencii) славенск.: Uredba (EU) 2024/1689 Evropskega parlamenta in Sveta z dne 13. junija 2024 o določitvi harmoniziranih pravil o umetni inteligenci in spremembi uredb (ES) št. 300/2008, (EU) št. 167/2013, (EU) št. 168/2013, (EU) 2018/858, (EU) 2018/1139 in (EU) 2019/2144 ter direktiv 2014/90/EU, (EU) 2016/797 in (EU) 2020/1828 (Akt o umetni inteligenci)
Краіна	UE[9]
Юрысдыкцыя распаўсюджваецца на	UE[9]
Асноўная тэма твора	ШІ і AI safety[d]
Дата публікацыі	12 ліпеня 2024[9]
Мова твора або назвы	некалькі моў[d]
Мэта праекту ці місіі	regulation of artificial intelligence[d]
Твор даступны на	data.europa.eu/eli/reg/2…
Прыняты заканадаўцам	Еўрапейскі парламент[10] і Савет Еўрапейскага саюза[11]
Бок, які падпісаў	Раберта Мецола[12] і Мацьё Мішэль[d][12]
Дата набыцця моцы	1 жніўня 2024[9]
Апублікавана ў	Official Journal of the European Union[d][13]
Theorized by	Еўрапейская камісія[14]
Спасылаецца на	Агульны рэгламент па абароне даных[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сфера дзеяння дакумента ахоплівае ўсе галіны (акрамя ваеннай) і ўсе віды штучнага інтэлекту. Будучы нарматыўным актам у дачыненні да прадукцыі, ён рэгулюе дзейнасць пастаўшчыкоў сістэм штучнага інтэлекту і арганізацый, якія выкарыстоўваюць іх у прафесійнай дзейнасці.

Закон накіраваны на класіфікацыю і рэгуляванне праграм, якія выкарыстоўваюць штучны інтэлект, у залежнасці ад рызыкі нанесці шкоду карыстальніку. Зыходзячы з прапанаванай класіфікацыі прадукты ШІ можна падзяліць на тры катэгорыі^[19]:

• забароненыя сістэмы;
• сістэмы з высокай ступенню рызыкі;
• астатнія сістэмы штучнага інтэлекту.

Да забароненых сістэм адносяцца тыя, якія выкарыстоўваюць штучны інтэлект для сублімінальнага маніпулявання або выкарыстання ўразлівых месцаў людзей, што можа прывесці да фізічнай або псіхалагічнай шкоды, невыбіральнае выкарыстанне дыстанцыйнай біяметрычнай ідэнтыфікацыі ў рэальным часе ў грамадскіх месцах для забеспячэння правапарадку або выкарыстанне ўладамі «сацыяльных балаў», атрыманых з ШІ, для несправядлівага ўшчамлення правоў пэўных асоб або груп^[20]. Закон цалкам забараняе апошнія, а для першых трох прапануецца рэжым дазволу ў кантэксце правапрымянення^[21].

Згодна з законам, сістэмы з высокай ступенню рызыкі — гэта сістэмы, якія ўяўляюць значную пагрозу здароўю, бяспекі або асноўных правоў чалавека. Яны патрабуюць абавязковай ацэнкі адпаведнасці, якая праводзіцца пастаўшчыком, перад выпускам на рынак. Асабліва важныя праграмы, напрыклад, для медыцынскіх прылад, патрабуюць, каб ацэнка пастаўшчыка ў адпаведнасці з патрабаваннямі закона аб штучным інтэлекце разглядалася натыфікаваным органам, які праводзіць ацэнку ў адпаведнасці з існуючымі нормамі ЕС, напрыклад, Палажэннем аб медыцынскіх прыладах^[21].

Сістэмы штучнага інтэлекту, якія не адносяцца да вышэйпералічаных катэгорый, не падлягаюць ніякаму рэгуляванню, пры гэтым дзяржавы-члены ў значнай ступені пазбаўленыя магчымасці далейшага іх рэгулявання з дапамогай максімальнай гарманізацыі. Існуючыя нацыянальныя законы, якія тычацца распрацоўкі або выкарыстання такіх сістэм, не прымяняюцца. Аднак прадугледжваецца стварэнне, хоць і са спазненнем, добраахвотнага кодэкса паводзін для такіх сістэм^[19].

Закон таксама прапануе стварыць Еўрапейскі савет па штучным інтэлекце, які будзе садзейнічаць нацыянальнаму супрацоўніцтву і забяспечваць выкананне правілаў^[22].

У перспектыве Закон аб штучным інтэлекце можа стаць глабальным стандартам^[23]. Ён ужо ўплывае на заканадаўства краін за межамі Еўропы: у верасні 2021 года Кангрэс Бразіліі прыняў законапраект, які стварае прававую базу для штучнага інтэлекту^[24]. 6 снежня 2022 года Еўрапейскі савет прыняў свой агульны падыход да закона аб штучным інтэлекце^[25].

Гл. таксама

• Халодная вайна за штучны інтэлект