Рэспонсы

Рэспонсы (responsa, множны лік ад лацінскага responsum, «адказ») уяўляюць сабой збор пісьмовых рашэнняў і пастаноў, вынесеных юрыстамі ў адказ на адрасаваныя ім пытанні. У сучасную эпоху гэты тэрмін выкарыстоўваецца для апісання рашэнняў і пастаноў, прынятых вучонымі ў галіне гістарычнага рэлігійнага права .

Рэспонсы ва іўдаізме

Ва іўдаізме, рэспонсы - гэта адказы, зробленыя рабінскімі навукоўцамі ў адказ на пастаўленыя пытанні аб яўрэйскім праве. Гэтыя адказы пачалі пісаць у VI стагоддзі пасля канчатковай рэдакцыі Талмуда і да гэтага часу фармулююцца. Ацэнкі агульнай колькасці апублікаваных адказаў, якія вар'іруюцца па даўжыні ад некалькіх слоў да доўгіх манаграфій, вар'іруюцца ад 250 000 да 500 000. Яны, верагодна, запоўнілі б больш за 1000 тамоў, калі б сабраць іх разам. Адказы складаюць адметны корпус яўрэйскай рэлігійнай літаратуры.

Пытанні і адказы часта тычацца такіх практычных пытанняў, як вызначэнне тых дзеянняў, якія можна ці нельга рабіць у суботу. Гэтыя пытанні часта ўзнікаюць са змяненнем сацыяльных умоў і новымі тэхналогіямі. Адказы дзевятнаццатага і дваццатага стагоддзяў вырашалі такія пытанні, як тое, ці можна карыстацца электрапрыборамі ў суботу. Таму адказы часта ўтрымліваюць ненаўмысны гістарычны запіс культурных і тэхналагічных змен^[1].