Саша Філіпенка

Саша Філіпенка (12 ліпеня 1984, Мінск) — беларускі пісьменнік.

Саша Філіпенка
руск.: Саша Филипенко
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	12 ліпеня 1984(1984-07-12) (41 год)
Месца нараджэння	Мінск, Беларуская ССР, СССР[1]
Грамадзянства	Беларусь
Альма-матар	факультэт свабодных мастацтваў і навук СПбДУ[d] (2007) Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт (2009) Гімназія-каледж мастацтваў імя І. В. Ахрэмчыка
Месца працы	Першы канал (Расія) Дождь[d] RTVI[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	празаік, журналіст, пісьменнік, сцэнарыст, тэлевядучы
Гады творчасці	з 2011
Прэміі	Руская прэмія (2014) прэмія «Ясная Паляна»[d] (2020)
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Філіпенка.

Біяграфія

Нарадзіўся ў руска-ўкраінскай сям’і^[2]. Скончыў ліцэй мастацтваў імя Ахрэмчыка і паступіў у Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт. Пасля закрыцця ў Мінску ЕГУ пераехаў у Расію, у Санкт-Пецярбург, дзе скончыў філалагічны факультэт СПБГУ, магістратуру. Атрымаў дыплом «Бард Каледжа» ў Нью-Ёрку.

Працаваў сцэнарыстам на расійскім тэлебачанні, быў вядучым тэлеканала «Дождж».

Творчасць

Аўтар рамана «Чырвоны Крыж», які пераведзены на дзясятак моў і які швейцарскае радыё выбрала ў ліку лепшых раманаў года^[3].

Лаўрэат «Рускай прэміі» 2014 года, аўтар раманаў «Былы сын», «Задумы», «Цкаванне»^[4].

5 студзеня 2021 года нямецкае выданне «Frankfurter Allgemeine Zeitung» апублікавала адкрыты ліст пісьменніка старшыні ІІХФ Рэнэ Фазелю, у якім задае нязручныя пытанні па правядзенні чэмпіянату свету па хакеі з шайбай у Мінску^[5][3].

Пераслед

У лістападзе 2023 года да бацькоў Сашы Філіпенкі, якія жывуць у Беларусі, прыйшлі з ператрусам. Ягонаму бацьку далі 13 сутак арышту за перапост артыкула Zerkalo.io, забароненага беларускімі ўладамі. Філіпенка ахарактарызаваў тое, што адбылося, як спробу ціску на яго, каб ён «перастаў выказвацца ў еўрапейскай прэсе»^[6][7]. У лютым 2024 года Філіпенка ў інтэрв'ю «Новой газете Европа» сказаў, што беларускія ўлады распачалі супраць яго крымінальную справу^[8].

У маі 2025 года беларускія ўлады ўнеслі Instagram-акаўнт Філіпенкі ў спіс экстрэмісцкіх матэрыялаў^[9]; увосень таго ж года ў Беларусі спачатку забаранілі продаж «Чырвонага крыжа» і «Слана» ў Беларусі, а пасля і абвясцілі гэтыя кнігі экстрэмісцкімі матэрыяламі^[10].

Зноскі

1. Catalog of the German National Library

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686'></a>
2. ‘No one wants to be a little brother’: Belarus, Russia and Ukraine — a dysfunctional family affair — The Guardian, 5 красавіка 2022 г. Цытата: «My mum is Russian; my father, Ukrainian.»
3. Саша Філіпенка — Рэнэ Фазелу: вы ўжо ўзялі з Лукашэнкам слова, што яго сабакі не будуць забіваць за іншыя сцягі? (нявызн.). Новы Час (5 студзеня 2021). Праверана 24 лютага 2021.
4. Пісьменнік Саша Філіпенка: Бабуля аддала ўсе грошы махлярам, якія сказалі, што я насмерць збіў чалавека
5. Sasha Filipenko. «Genügen 450 Folter-Fälle nicht?» (ням.). Frankfurter Allgemeine Zeitung (5 студзеня 2021). Праверана 5 студзеня 2021.
6. В Беларуси пришли с обыском к родителям писателя Саши Филипенко (руск.). Meduza (9 лістапада 2023). Архівавана з першакрыніцы 14 снежня 2023. Праверана 14 снежня 2023.
7. Отец писателя Саши Филипенко арестован на 13 суток (руск.). Meduza (10 лістапада 2023). Архівавана з першакрыніцы 14 снежня 2023. Праверана 14 снежня 2023.
8. Ева Левина. «Следователи смотрят все мои интервью» (руск.). Новая газета Европа (13 лютага 2024). Архівавана з першакрыніцы 23 лютага 2024. Праверана 23 лютага 2024.
9. Даниил Сотников. В Минске признали "экстремистским" Instagram Саши Филипенко (руск.). Deutsche Welle (21 мая 2025).
10. Две книги Саши Филипенко признаны «экстремистскими материалами» (руск.). Reform.news (17 лістапада 2025).