Свята-Раства-Багародзіцкая царква (Лыскава)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Свята-Раства-Багародзіцкая царква.

Царква́ Раства́ Багародзіцы — праваслаўная царква ў Лыскаве Брэсцкай вобласці, збудаваная ў 1933 годзе. Помнік народнага дойлідства ў «закапанскім» стылі.

Праваслаўная царква
Царква Раства Багародзіцы
52°51′13″ пн. ш. 24°36′55″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Аграгарадок	Лыскава
Канфесія	праваслаўе
Епархія	Брэсцкая і Кобрынская епархія
Тып будынка	царква
Архітэктурны стыль	«закапанскі»
Дата заснавання	1933
Будаўніцтва	1930—1933 гады
Статус	ахоўваецца дзяржавай
Вышыня	22 м
Матэрыял	драўніна
Стан	дзейная
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Царква Пакрова Прасвятой Багародзіцы, разабраная расійскімі ўладамі ў 1892—1893

Пад 1859 годам згадваецца лыскаўская праваслаўная царква, збудаваная ў 1725 годзе. У 1892—1893 гадах яна была разабрана з прычыны састарэласці і адсутнасці сродкаў для рамонту, а царкоўны рыштунак перанесены ў былы рымска-каталіцкі касцёл, які ў 1880 годзе выгарэў пасля ўдару маланкі. Гэты касцёл быў адноўлены ў 80-я, аднак ужо як праваслаўная царква. 11 снежня 1886 года яна была асвечана ў імя Раства Найсвяцейшай Багародзіцы.

Падчас Першай сусветнай вайны немцы выкарыстоўвалі царкву спярша як шпіталь, а пасля — як склад збожжа. У 1921, пры паляках, царква была разабрана. Да 1933 года богаслужэнні праводзіліся ў капліцы на могілках.

У 1925 годзе ў Лыскаў быў прызначаны новы праваслаўны святар Пётр Радкевіч, які дабіўся ад ўлад дазволу на пабудову новай царквы на старым месцы. Узвядзенне адбывалася ў 1930—1933 гадах праваслаўнымі жыхарамі паводле праекта Станіслава Пятроўскага з Беластока. Пабудова каштавала 40 тысяч злотых, стыль характарызуецца як «закапанскі»^[1] або «бяшчадскі»^[2][3].

8 кастрычніка 1933 года царква была асвечана архіепіскапам Гродзенскім і Навагрудскім Алексіем (Грамадскім). На цырымоніі прысутнічалі намеснік ваўкавыскага старосты, уладальнік маёнтка Адамкова Быхавец, мясцовыя грамадскія дзеячы. Іканастас быў узяты са старога каменнага храма, разабранага ў 1921 годзе палякамі.

Архітэктура

Царква — помнік народнага драўлянага дойлідства, пабудаваная пад уплывам храмавай архітэктуры Закарпацця і стылю мадэрн.

Даўжыня будынка — 21 метр, шырыня — 12 м, вышыня — 22 м. Царква пабудавана з сасновага брусу.

Кампазіцыя крыжова-купальная. На захадзе да асноўнага кубападобнага аб’ёму прымыкае трохярусная званіца, на ўсходзе — прамавугольная апсіда з бакавымі рызніцамі. Асноўны зруб накрыты чатырохскатным дахам, на якім васьмігранны светлавы барабан з купалам-цыбулінай, завершаным ліхтаром з макаўкай.

Пірамідальная чацвярыковая званіца таксама завершана купалам-цыбулінай. Асноўныя праёмы ромбападобныя ў барабане і спічастыя ў асноўным аб’ёме.

Інтэр’ер

У інтэр’ер залы адкрыты барабан на 4 слупах з ветразевай канструкцыяй аснавання і хоры. Апсіда адмежавана драўляным іканастасам. Абраз 18 ст. «Маці Божая Адзігітрыя».

Зноскі

1. Па паўднёвай Ваўкавышчыне (нявызн.). Вандроўкі. ГА «Беларускае добраахвотнае таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры» (12 ліпеня 2012).(недаступная спасылка)
2. Witold Karpyza. Łysków // Ziemia Wołkowyska. — Lębork, 2005. — Т. 2.
3. У дадзеным выпадку вядзецца пра невялічкія драўляныя цэрквы, пакрытыя драўлянымі цёсанымі пліткамі.