Спаса-Праабражэнская царква (Смальяны)

Царква ў гонар Праабражэння Гасподняга — праваслаўны храм, помнік архітэктуры. Размешчана ў паўночна-ўсходняй частцы вёскі Смальяны (Аршанскі раён, Віцебская вобласць). Пабудавана ў 2-й палове 18 стагоддзя^[1] з дрэва.

Праваслаўная царква
Спаса-Праабражэнская царква
54°35′58,57″ пн. ш. 30°03′26,21″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Вёска	Смальяны
Канфесія	Руская праваслаўная царква
Епархія	Віцебская і Аршанская епархія
Архітэктурны стыль	барока
Дата пабудовы	2-я пал. 18 ст.
Матэрыял	драўніна
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Спаса-Праабражэнская царква.

Спаса-Праабражэнская царква ў Смальянах на акварэлі Н. Орды

Гісторыя

У 1930-х гадах будынак быў адабраны ў Царквы і ў ім працаваў спіртзавод^[1].

Архітэктура

Помнік народнага дойлідства стылю барока. Манументальны крыжова-купальны будынак 3-яруснай аб'ёмна-прасторавай кампазіцыі. Першы ярус — абхадная галерэя-гульбішча пад 1-схільным дахам, другі — 4-гранны аб'ём, завершаны па гранях трохвугольнымі франтонамі і фланкіраваны з франтальнага фасада дзвюма 2-яруснымі (васьмярык на чацверыку) шатровымі вежамі, трэці — 8-гранны светлавы барабан, накрыты звонападобным гранёным купалам. Вертыкальна ашаляваныя фасады расчлянёны прамавугольнымі адзінарнымі і здвоенымі аконнымі праёмамі, паўкруглымі люкарнамі^[1].

Інтэр'ер і іканастас

У інтэр'еры акаймаваны балюстрадай светлавы барабан з купальным перакрыццем падтрыманы аркай і 2 слупамі. Апсіда вылучана ярусным разным іканастасам, пры ўваходзе размешчаны хоры. Купальны плафон і грані барабана пакрыты размалёўкай «Дванаццаць апосталаў» (18 ст.). Абразы «Жанчыны-міраносіцы» (канец 18 ст.), «Каранаванне Маці Божай» (18 ст.), «Укрыжаванне» (19 ст.), «Святы Мікалай» (1851), «Тайная вячэра» (1-я палавіна 19 ст.). Напрастольны крыж 1-й палавіны 19 ст.

Зноскі

1. G. Rąkowski  (польск.), Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Burchard Edition, Warszawa 1997, ISBN 83-904446-9-0, s.222-223