Стражніцы КАП

Стражніца КАП — ніжэйшае падраздзяленне Корпуса аховы мяжы.

Стражніца КАП на польска-румынскай мяжы

Стражніца КАП «Каменны воз»

Памежная служба

Стражніцы былі асноўнай Корпуса аховы мяжы. Кожная стражніца складалася з 18 жаўнеры і размяшчалася непасрэдна ля лініі мяжы ў зоне адказнасці. За кожнай стражніцай замацоўваўся адрэзак мяжы. Канцы зон адказнасці абазначалісь памежнымі слупамі, якія мелі свой нумар. Па стане на 1 снежня 1927 года было пабудавана 352 стражніцы ^[1].

Жаўнеры, прызначаныя ў Корпус аховы памежжа, праходзілі 6-месячную падрыхтоўку ў спецыялізаваным пяхотным палку^[2]. Затым групу жаўнераў адправілі ў запасныя роты на 6 месяцаў. На наступныя 12 месяцаў гэтая група з запасных рот была вылучана ў запасныя ўзводы памежных рот^[3]. Кожныя паўгода запасныя роты КАП брыгады «Гродна» і палкоў «Віленя» і «Сарны» адпраўлялі навабранцоў непасрэдна на стражніцы тэрмінам на 12 месяцаў. У батальёнах палка «Глыбокае» (за выключэннем батальёна «Слабодка»), палка «Валожын», брыгад «Палессе» і «Падолле», батальёнаў «Красне» і «Клецк» навабранцаў на 6 месяцаў пераводзілі ў запасныя ўзводы памежных рот, а затым на наступныя 6 месяцаў — на стражніцы. Жаўнер стражніцы павінен мець прынамсі тры ступені пачатковай школы і прадстаўляць пажаданыя маральныя і палітычныя каштоўнасці. Склад стражніц у манеўрах і вучэннях не ўдзельнічалі^[4]. Жаўнеры КАП удзельнічалі ў вучэннях толькі ў межах сваіх батальёнаў.

Шырыня ўчастка, які быў замацаваны за стражніцай, вызначалася камандзірам батальёна, а глыбіня практычна не адрознівалася ад памежнай паласы і складала каля 6 кіламетраў^[5]. Асноўнымі элементамі памежнай службы з’яўляліся: назіральныя пасты, пастарункі, санітарныя дазоры, каравулы, дзённыя і начныя аб’езды, засады, кантрольныя пасты, пасты аховы і праверкі^[6].

Вучэнні

Камандзір КАП генэрал Генрык Мінкевіч выдаў «Часовую інструкцыю падрыхтоўкі КАП на 1925/1926 гг.» ^[7]. У межах стражніцы маглі праводзіцца вучэнні як саставу стражніц, так і ўсёй роты. У межа стражніцы маглі функцыянавац ^[8]:

• фармальнае навучанне аднаго радавога,
• фармальнае каманднае навучанне,
• баявая падрыхтоўка адзінкавых стрэльбаў,
• палявая падрыхтоўка для аднаго радавога,
• баявая і палявая падрыхтоўка невялікіх груп.

Акрамя таго, у межах стражніц праводзіліся абавязковыя навучанні непісьменных, культурна-асветніцкая работа і фізічная падрыхтоўка. Праграму падрыхтоўкі асабовага складу стражніцы рыхтаваў камандзір роты ці штаб батальёна^[8].

Спіс стражніц КАП

У першыя гады дзейнасці КАП існавала адзіная сістэма нумарацыі вартавых вышак. У 1928 годзе яе змянілі ^{[9] [10] [11] [12]}.

Стражніцы 1-га пяхотнага палка КАП «Карпаты»

У пачатку 1939 года 1-ы пяхотны полк КАП «Карпаты» прыняў у Стражы Гранічнай ўчастак польска-венгерскай мяжы^{[13][заўв 1]}.

Заўвагі

1. Rajmund Szubański dokonuje tylko próby odtworzenia m.p. opartej na układzie komisariatów i placówek Straży Granicznej^[14].