Сукарна

Сука́рна^[8] (6 чэрвеня 1901, Сурабая, Інданезія — 21 чэрвеня 1970) — палітычны і дзяржаўны дзеяч Інданезіі.

Сукарна
індан.: Sukarno
1-ы прэзідэнт Інданезіі 18 жніўня 1945 — 12 сакавіка 1967
Пераемнік	Мухамед Сухарта
прэм’ер-міністр Інданезіі[d] 9 ліпеня 1959 — 25 ліпеня 1966
Папярэднік	Djuanda Kartawidjaja[d]
Нараджэнне	6 чэрвеня 1901(1901-06-06)[1][2][…] Сурабая, Галандская Ост-Індыя[3]
Смерць	21 чэрвеня 1970(1970-06-21)[3][1][…] (69 гадоў) Джакарта, Інданезія[3]
Месца пахавання	Grave of Sukarno[d] Blitar[d][4]
Імя пры нараджэнні	яв.: Kusno Sosrodihardjo
Бацька	Soekemi Sosrodihardjo[d]
Маці	Ida Ayu Nyoman Rai[d]
Жонка	Siti Oetari[d], Inggit Garnasih[d], Fatmawati[d], Hartini[d], Kartini Manoppo[d], Dewi Sukarno[d], Haryati[d], Yurike Sanger[d], Heldy Djafar[d] і Amelia de la Rama[d][5]
Дзеці	Guntur Soekarnoputra[d], Мегаваці Сукарнапутры, Taufan Sukarnoputra[d], Sukmawati Soekarnoputri[d], Guruh Sukarnoputra[d], Rachmawati Sukarnoputri[d], Bayu Sukarnoputra[d], Toto Suryawan[d], Kartika Sari Dewi Soekarno[d] і Ayu Gembirowati[d]
Веравызнанне	іслам
Партыя	Нацыянальная партыя Інданезіі
Член у	Bandung Study Club[d][6]
Адукацыя	Technische Hoogeschool te Bandoeng[d] (1926)[7]
Аўтограф
Узнагароды	National Hero of Indonesia[d] (7 лістапада 2012) ганаровы доктар Сафійскага ўніверсітэта[d] (6 красавіка 1960)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Скончыў Тэхналагічны інстытут у горадзе Бандунг (1925). Удзельнік стварэння «Бандунгскага даследчага клуба» (1926), на базе якога ў 1927 годзе створана Нацыянальная партыя Інданезіі; яе першы старшыня. За антыкаланіяльную дзейнасць у 1929—1931 гадах зняволены ў турме, з 1933 па 1942 год у ссылцы. У 1945 годзе сфармуляваў 5 прынцыпаў (нацыяналізм, інтэрнацыяналізм, народаўладдзе, сацыяльная справядлівасць, вера ў адзінага Бога), якія сталі афіцыйнай ідэалогіяй Інданезіі. 17 жніўня 1945 года Сукарна абвясціў незалежнасць Рэспублікі Інданезія. Абраны яе прэзідэнтам, узначаліў барацьбу супраць нідэрландскіх каланізатараў (1945—1949). У 1957—1959 гадах па яго ініцыятыве ў краіне сфарміраваны лад т.зв. «накіроўвальнай дэмакратыі» на аснове канцэпцыі функцыянальных груп, члены якіх звязаны агульнай дзейнасцю, рэлігіяй, адукацыяй і г.д. Быў распушчаны парламент, новыя дэпутаты прызначаны асабіста Сукарнам, які сканцэнтраваў у сваіх руках заканадаўчую і выканаўчую ўладу. У 1963 года абвешчаны пажыццёвым прэзідэнтам краіны. Сукарна адзін з ініцыятараў Бандунгскай канферэнцыі 1955 года і руху Недалучэння. Яго кірунак на пашырэнне сувязей з СССР і КНР абвастрыў адносіны з краінамі Захаду, найперш з-за канфлікту з Малайзіяй і выхаду Інданезіі з ААН (студзень 1965). Палітыка Сукарны прывяла да эканамічнага крызісу, які супаў з вострым канфліктам паміж камуністамі і арміяй. Пасля путчу 30.9.1965 адхілены ад рэальнага кіраўніцтва краінай, у 1967 годзе адмовіўся ад усіх дзяржаўных пасад.

Зноскі

1. Hanna W. A. Sukarno // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
2. Sukarno // Internet Movie Database — 1990.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312'></a>
3. Сукарно // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
4. https://surabaya.kompas.com/read/2022/08/01/155514578/makam-bung-karno-lokasi-dan-sejarahnya?page=all
5. https://www.kompasiana.com/komjenrg6756/6095b5d8d541df1e7d7d7b12/amelia-de-la-rama-artis-filipina-dan-misteri-cinta-soekarno-yang-ke-10?page=2
6. https://books.google.com.ar/books?id=e4kngeRds7kC&lpg=PA268&ots=gLmR9eejpP&dq=bandung%20study%20club&pg=PA268#v=onepage&q=bandung%20study%20club&f=false
7. Goenarso Riwayat Perguruan Tinggi Teknik di Indonesia Periode 1920-1942 — Бандунг: 1995. — С. 37–38. — 55 с.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q12484310'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q10389'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q101187849'></a>
8. БелЭн 2002.