Трансепт

Трансе́пт^[1] (ад лац.: trans — за, septum — агароджа) — неф або некалькі нефаў, папярочных асноўнаму аб’ёму храма. Перасякае пад прамым вуглом падоўжаныя нефы, утварае ў плане форму крыжа.

Трансепт базілікальнага храма

Узнік у раннехрысціянскіх храмах Заходняй Еўропы^[1] у сувязі з неабходнасцю павялічыць прастору перад алтаром і апсідай^[2]. На Беларусі трансепт сустракаецца ў рэнесансных і барочных базіліках, пачынаючы з XVI стагоддзя^[3].

Часам на перакрыжаванні галоўных нефаў і трансепта будавалі купал (напрыклад, Петрапаўлаўскі сабор у Гомелі) або невялікую вежу-сігнатурку^[1]. Пераход ад падоўжных нефаў да трансепта афармляўся падпружнымі аркамі сяродкрыжжа^[1][2].

Часам трансептам называюць толькі часткі (рукавы) папярочнага нефа, якія выступаюць^[2]. Часам будаваліся два трансепты ў розных канцах будынка^[2].